ចុងក្រោយគេ
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាន
21 September 2023
WFP និង គណៈប្រតិភូកម្ពុជា បំពេញទស្សនកិច្ចសិក្សានៅប្រទេសកូរ៉េ ដើម្បីពង្រឹងកម្មវិធីផ្ដល់ស្បៀងអាហារតាមសាលារៀន
ស្វែងយល់បន្ថែម
រឿងរ៉ាវ
18 September 2023
អង្គការស្បៀង និងកសិកម្មនៃសហប្រជាជាតិ (FAO) ធ្វើពិធីប្រគល់សម្ភារៈ ដើម្បីពង្រឹងសមត្ថភាពរាយការណ៍ប្រកបដោយតម្លាភាពអំពីផែនការរួមចំណែករបស់ជាតិ (NDC)
ស្វែងយល់បន្ថែម
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាន
16 August 2023
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរួម កម្ពុជាអបអរការបោះជំហានទៅមុខក្នុងការជំរុញការអភិវឌ្ឍស្តង់ដារម្ហូបអាហារ នៅគ្រប់ដំណាក់កាលនៃខ្សែច្រវ៉ាក់ម្ហូបអាហារ
ស្វែងយល់បន្ថែម
ចុងក្រោយគេ
គោលដៅអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចីរភាពនៅប្រទេសកម្ពុជា
គោលដៅអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចីរភាពគឺជាការអំពាវនាវឱ្យធ្វើសកម្មភាពជាសាកលដើម្បីបញ្ចប់ភាពក្រីក្រ ការពារបរិស្ថាន និងអាកាសធាតុរបស់ផែនដី ហើយធានាថាមនុស្សនៅគ្រប់ទីកន្លែងអាចទទួលបានសន្តិភាព និងវិបុលភាព។ ទាំងនេះគឺជាគោលដៅដែលអង្គការសហប្រជាជាតិកំពុងបំពេញបេសកកម្មការងារនៅកម្ពុជា៖
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាន
12 September 2023
Momentum gathers in Cambodia towards inclusive, smart and sustainable cities for all
Urbanization stands as a significant driving force in recent global development. As of 2022, about 25 per cent of Cambodia’s population lives in urban areas. The growth and development of cities are expected to continue playing an indispensable role in the country’s efforts to graduate from the Least Developed Country status.
In support of the national and sub-national governments’ initiatives to meet the needs of urban citizens, UNOPS and UN-Habitat launched the “Cities for all” project in partnership with the Ministry of Interior and the Smart Cities Steering Committee. In line with Sustainable Development Goal 11 of the 2030 Agenda which emphasizes the need to create inclusive, safe, resilient, and sustainable cities and communities, the project aims to address the needs and challenges faced by urban citizens by integrating a human security dimension into Cambodia’s urbanization process. The approach entails a people-centric, comprehensive, context-specific, and prevention-oriented strategy to identify common urban challenges and devise sustainable solutions.
In his remarks, H.E Ngy Chanphal, Secretary of State of the Ministry of Interior and Chair of the Smart Cities Steering Committee, said, “By 2030, the vision of the sub-national administration reform is to empower the sub-national administrations with strengthened resources and capacities to provide better services to citizens. The smart cities initiative is an approach to accelerate the realization of the reform vision. In the meantime, implementation of smart cities initiatives will bolster the sub-national administrations to better address the urban issues in their constituencies.”
Urbanization is also one of the strategic priorities outlined in the United Nations Sustainable Development Cooperation Framework for Cambodia. UNOPS, as a central resource for the United Nations system in fund management and infrastructure development, brings its expertise to implement projects in changing contexts. UN-Habitat, with its focus on reducing inequality and improving living standards, shows a proven record of work in synergy with Cambodia's urban development efforts.
Representing Mr. Jo Scheuer, the UN Resident Coordinator, Ms. Eda Kraja, UNOPS Country Manager a.i. for Cambodia, affirmed, “With our complementary expertise in resilient infrastructure and sustainable urban planning, I am confident this collaborative endeavour will exemplify UN Cambodia’s vision to deliver as one and to be fit for purpose in line with Cambodia’s urban development agenda.”
The “Cities for all” project is funded by the United Nations Trust Fund for Human Security. During the workshop, experts from the Ministry of Interior and the UNOPS/UN-Habitat joint programme presented the project overview and a roadmap to define smart city development concepts for sub-national administrations. The outcome of this project will contribute to the development of a National Policy Framework for Smart and Sustainable Cities by 2025.
១ នៃ 4
រឿងរ៉ាវ
15 June 2023
ទាញយកប្រយោជន៍ពីព្រះអាទិត្យ៖ កំណើននិន្នាការប្រកបដោយសក្តានុពលនៃការហាលសម្ងួតត្រី នឹងរួមចំណែកអភិវឌ្ឍវិស័យជលផលកម្ពុជាឲ្យប្រសើរឡើង
ជារៀងរាល់ថ្ងៃ គ្រួសារកម្ពុជា និយមទទួលទានត្រីដែលនេសាទបានពីទន្លេមេគង្គ ឬស្ទឹង បឹងបួរ ផ្សេងទៀត។ ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា ចូលចិត្តទទួលទានត្រីទីឡាព្យ៉ា ត្រីស្ពង់ ត្រីរ៉ស ត្រីកាប និងត្រីអណ្តែងជាដើម។ មុខម្ហូបអាម៉ុកត្រី ចម្ហុយជាមួយខ្ទិះដូងខ្ចប់ស្លឹកចេក ជាមុខអាហារដែលពេញនិយមសម្រាប់កម្មវិធីទទួលអាហារផ្សេងៗនៅកម្ពុជា។
មិនថាសម្រាប់មុខម្ហូបមួយណានោះទេ ត្រីដែលគេយកមកចម្អិន ភាគច្រើនជាប្រភេទត្រីងៀត ឬត្រីឆ្អើដែលត្រូវបានគេសម្ងួតដើម្បីរក្សាទុកប្រើប្រាស់។ ជាក់ស្តែង អ្នកកែច្នៃផលនេសាទ និងអ្នកលក់ត្រី ហាលសម្ងួតត្រីដើម្បីទុកលក់ ខណៈដែលប្រជាពលរដ្ឋនៅតាមគេហដ្ឋាន ហាលសម្ងួតត្រីទុកទទួលទានពេលក្រោយ។ ជាធម្មតា ពួកគេហាលសម្ងួតត្រីក្រោមកម្តៅថ្ងៃ ឬឆ្អើដោយដុតអុស ឬធ្យូង។ ជនជាតិខ្មែរគ្រប់រូប ដឹងយ៉ាងច្បាស់អំពីការឆ្អើ ឬហាលសម្ងួតត្រីបែបប្រពៃណីនេះ និងក្លិនរបស់វា។
នេះជាវិធីសម្ងួតត្រី ដែលបានបន្សល់ទុកពីពីដូនតាខ្មែរជាយូរលង់ណាស់មកហើយ ដែលមើលទៅហាក់ដូចជាពុំសូវសមប្រកប ហើយពិបាកនឹងផ្លាស់ប្តូរណាស់។ ប៉ុន្តែយើងអាចឆ្ងល់ថា ហេតុអ្វីបាន ជាយើងចាំបាច់យកចិត្តទុកដាក់ចំពោះរឿងនេះ?
ចំណុចនៅត្រង់ថា វិធីសាស្រ្តហាលសម្ងួតត្រីតាមបែបប្រពៃណីនេះ គឺពុំសូវមានប្រសិទ្ធភាព អនាម័យ និងនិរន្តរភាពទេ។ ការហាលសម្ងួតត្រីក្រោមកម្តៅថ្ងៃមានលក្ខណៈបើកចំហរ ធ្វើឲ្យត្រីងៀតអាចឆ្លងមេរោគ ស្ងួតមិនស្មើសាច់ល្អ និងខូចរសជាតិជាដើម។ ត្រីងៀតដែលហាលសម្ងួតបែបនេះ ក៏អាចប្រឡាក់ជាប់ធូលី ប្រឈមនឹងសត្វល្អិត ឬលាមកសត្វបក្សីផ្សេងៗ។ បន្ថែមលើនេះ ការប្រើអុស ធ្យូង ឬឥន្ធនៈហ្វូស៊ីលដុតកម្តៅឆ្អើសម្ងួតត្រី បញ្ចេញផ្សែងដែលអាចប៉ះពាល់ដល់សុខភាពផ្លូវដង្ហើមរបស់មនុស្ស ហើយវាក៏ចូលរួមធ្វើឲ្យមានការប្រែប្រួលអាកាសធាតុបន្ថែមទៀត និងការបាត់បង់ទីជម្រកសត្វផងដែរ។
ឈរលើមូលដ្ឋាននេះ អ្នកកែច្នៃផលនេសាទកាន់តែច្រើនឡើង បានផ្លាស់ប្តូរមកប្រើប្រាស់វិធីសាស្ត្រទំនើបក្នុងការហាលសម្ងួតត្រី ដោយប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាសូឡាដើម្បីលមានឈ្មោះថា «ទូសម្ងួតពន្លឺព្រះអាទិត្យ»។ ទូសម្ងួតពន្លឺព្រះអាទិត្យនេះ មានរូបរាងដូចផ្ទះកញ្ចក់ សង់ឡើងនៅលើកម្រាលបេតុង ដោយប្រើគ្រោងដែកស្រាលៗ ប្រក់ដោយវត្ថុធាតុប៉ូលីកាបូណាតដែលអាចឲ្យពន្លឺព្រះអាទិត្យឆ្លងកាត់បាន។ នៅក្នុងទូសម្ងួតនេះ គេដាក់ត្រីហាលលើធ្នើរដែលអាចរៀបចំលៃតម្រូវតាមទីតាំងបាន។ កម្តៅ និងពន្លឺព្រះអាទិត្យអាចឆ្លងកាត់ចេញចូលទៅក្នុងទូសម្ងួតនេះបានយ៉ាងងាយស្រួលដើម្បីហាលសម្ងួតត្រីបានយ៉ាងល្អ ហើយវាជួយការពារត្រីងៀតពីធូលី និងសត្វល្អិតផ្សេងៗ។ កង្ហារបឺតខ្យល់ដើរដោយថាមពលពន្លឺព្រះអាទិត្យក្នុងទូសម្ងួត ជួយរក្សាសីតុណ្ហាភាពខាងក្នុងទូសម្ងួតនេះបានយ៉ាងល្អបំផុត។
ការហាលសម្ងួតត្រីក្នុងទូសម្ងួតពន្លឺព្រះអាទិត្យនេះមានសុវត្ថិភាពខ្ពស់ និងឆាប់ស្ងួតជាងការហាលសម្ងួតតាមបែបប្រពៃណី។ វាធ្វើឲ្យត្រីងៀតនៅមានរសជាតិកាន់តែឆ្ងាញពិសារផងដែរ។
ការផ្លាស់ប្តូមកប្រើប្រាស់ទូសម្ងួតពន្លឺព្រះអាទិត្យ គឺជាការផ្លាស់ប្តូរតូចមួយក្នុងរបៀបហាលសម្ងួតត្រី ដែលត្រូវបានប្រើប្រាស់ដ៏ទូលំទូលាយ ហើយកិច្ចការនេះត្រូវបានជំរុញ និងគាំទ្រដោយ រដ្ឋបាលជលផលកម្ពុជា (FiA) ក្រោមជំនួយបច្ចេកទេសពីអង្គការសហប្រជាជាតិដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ឧស្សាហកម្ម (UNIDO) និងការគាំទ្រថវិកាពី សហភាពអឺរ៉ុប (EU)។ មកទល់ពេលនេះ មានសហគ្រាសកែច្នៃផល ផលិតផលជលផលចំនួន ១០ បានទទួលយក និងប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យានេះ ក្រោមជំនួយបច្ចេកទេស និងការគាំទ្រជាសម្ភារ បរិក្ខារពីស្ថាប័នខាងលើ។ ពួកគេក៏នឹងបន្តគាំទ្រទៅដល់សហគ្រាសកែច្នៃផល ផលិតផលជលផលផ្សេងទៀតផងដែរ។
ភាពខុសប្លែកគ្នា គឺមានទំហំធំគួរឱ្យកត់សម្គាល់។ ការហាលសម្ងួតត្រីតាមប្រពៃណី ពឹងផ្អែកខ្លាំងលើលក្ខខណ្ឌអាកាសធាតុ ហើយត្រូវការពេលពី ៣ ទៅ ៧ ថ្ងៃ ខណៈដែលទូសម្ងួតពន្លឺព្រះអាទិត្យត្រូវការពេលប្រមាណពី ៨ ទៅ ១២ ម៉ោងតែប៉ុណ្ណោះ និងអាចនៅតែដំណើរការបានទោះជាមានភ្លៀងធ្លាក់ ឬមិនមានពន្លឺថ្ងៃគ្រប់គ្រាន់ក៏ដោយ។ ទូសម្ងួតពន្លឺព្រះអាទិត្យ ពុំមានបញ្ចេញសារធាតុបំពុល ដូចការដុតអុស ឬធ្យូងដែលបង្កឱ្យមនជំងឺរក្អក ឬរលាកបំពង់ករនោះទេ។ ខ្យល់បរិសុទ្ធ និងសុខភាពល្អសម្រាប់អ្នកបរិភាគ គឺជាផលជះ រយៈពេលវែងនៃវិធីសាស្ត្រទំនើបនេះ។
នវានុវត្តន៍ថ្មីប្រកបដោយប្រជាប្រីយភាពនេះ ពិតជានឹងរួមចំណែកតម្រង់ទិស បង្កើនផលិតភាព និងអភិវឌ្ឍជលផលក្រោយប្រមូលផលរបស់កម្ពុជាប្រកបដោយចីរភាពជាក់ជាមិនខាន។ ជាមួយផលិតផលដែលមានគុណភាព និងសុវត្ថិភាព អនុវិស័យជលផលក្រោយប្រមូលផលរបស់កម្ពុជា ពិតជាមានលទ្ធភាពខ្ពស់ក្នុងការប្រកួតប្រជែងជាមួយផលិតផលនាំចូល និងនាំចេញទៅកាន់ទីផ្សារនៅអាស៊ី អឺរ៉ុប និងទីផ្សារមួយចំនួនច្រើនទៀតបានយ៉ាងល្អប្រសើរផងដែរ។ ការផ្លាស់ប្តូរនេះ ទោះបីជាមានទំហំតូច តែប្រាកដណាស់នឹងរួមចំណែកដល់សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាតាមរយៈការបង្កើតការងារ និងឱកាសវិនិយោគបន្ថែមទៀត។ ការវិនិយោគកាន់តែច្រើនលើបច្ចេកវិទ្យាសាមញ្ញនេះ នឹងផ្តល់ផលត្រលប់កាន់តែច្រើន។
ពោលគឺមិនមែនត្រឹមតែអត្ថប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ចមួយមុខនោះទេ។ ការប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាដ៏សាមញ្ញនេះ ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា នឹងទទួលបានផលិតផលជលផលដែលមានសុវត្ថិភាព និងរសជាតិឆ្ងាញ់។ លទ្ធផលដ៏មោទនៈនេះ គឺជាអ្វីដែលយើងមិនអាចនឹងមិនអបអរសាទរបាននោះទេ។
១ នៃ 4

រឿងរ៉ាវ
25 April 2023
ការបន្តឡើងវិញនៃកិច្ចសន្ទនាប្រចាំឆ្នាំរវាងអង្គការសហប្រជាជាតិ និងសម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី៖ ការប្តេជ្ញាចិត្តក្នុងការពង្រឹងការអភិវឌ្ឍធនធានមនុស្ស និងភាពធន់នៅប្រទេសកម្ពុជា
នៅថ្ងៃទី ២៨ ខែមីនា ឆ្នាំ ២០២៣ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្រោមអធិបតីភាពសម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានបើកកិច្ចសន្ទនាប្រចាំឆ្នាំលើកទី៦ ជាមួយប្រព័ន្ធអង្គការសហប្រជាជាតិ ដឹកនាំដោយអ្នកសម្របសម្រួលអង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំកម្ពុជា លោក ចូ សូយ័រ ។
កិច្ចសន្ទនាប្រចាំឆ្នាំរវាងអង្គការសហប្រជាជាតិ និងសម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី គឺជាវេទិកាកម្រិតខ្ពស់មួយ ដើម្បីពិនិត្យ និងឆ្លុះបញ្ចាំងពីការរួមចំណែករួមគ្នារវាងអង្គការសហប្រជាជាតិ និងរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក៏ដូចជាពិភាក្សាអំពីអាទិភាពនៃការអភិវឌ្ឍជាតិនានា រួមទាំងវឌ្ឍនភាពឆ្ពោះទៅរកការសម្រេចបាននូវគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចីរភាពរបស់កម្ពុជា(CSDGs) និងពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងប្រព័ន្ធអង្គការសហប្រជាជាតិ។
ក្នុងកិច្ចសន្ទនានេះ អ្នកសម្របសម្រួលអង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំកម្ពុជា បានធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពជូនលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីអំពីវឌ្ឍនភាពរួមគ្នាក្នុងការអនុវត្តក្របខ័ណ្ឌជំនួយអភិវឌ្ឍន៍របស់អង្គការសហប្រជាជាតិក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ន(UNDAF2019–2023) និងការបង្កើតក្របខ័ណ្ឌកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចីរភាពអង្គការសហប្រជាជាតិថ្មី (UNSDCF 2024-2028) ដើម្បីគាំទ្រដល់ផែនការអភិវឌ្ឍន៍យុទ្ធសាស្ត្រជាតិ និងដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាអាទិភាពរបស់គោលដៅអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចីរភាព រួមទាំងគម្លាតនានា។
កិច្ចសន្ទនាប្រចាំឆ្នាំ ២០២៣ បានផ្តោតលើប្រធានបទចំនួន ២៖ (១) ការពង្រឹងប្រព័ន្ធសុខភាពដែលមានភាពធន់ឆ្ពោះទៅរកការធានារ៉ាប់រងសុខភាពជាសកល (UHC) និងទី (២) ការពង្រីកការគ្របដណ្តប់ និងវិសាលភាពនៃការគាំពារសង្គម។ កិច្ចពិភាក្សាបានផ្តោតលើអាទិភាពរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល និងទិសដៅយុទ្ធសាស្ត្រសម្រាប់ប្រព័ន្ធសុខភាពដែលមានភាពធន់រឹងមាំឆ្ពោះទៅរកការធានារ៉ាប់រងសុខភាពជាសកល (UHC) និងការធ្វើឱ្យប្រសើឡើង ក៏ដូចជាពង្រីកការគ្របដណ្តប់ប្រព័ន្ធគាំពារសង្គមដែលការពារប្រជាពលរដ្ឋទាំងអស់ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ជាពិសេសជនក្រីក្រ និងជនងាយរងគ្រោះពី ហានិភ័យ និងគ្រោះថ្នាក់ផ្សេងៗ។
អង្គការសហប្រជាជាតិនៅកម្ពុជាបានប្តេជ្ញាជាថ្មីក្នុងការជួយដល់អាទិភាពរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលក្នុងការពង្រឹងប្រព័ន្ធសុខភាពដែលមានភាពធន់ និងការធានារ៉ាប់រងសុខភាពជាសកល (UHC) នៅក្នុងតំបន់យុទ្ធសាស្ត្រ រួមទាំងការរៀបចំប្រព័ន្ធសុខភាពសម្រាប់គ្រោះអាសន្នសុខភាពនៅថ្ងៃមុខ ជំងឺរាតត្បាត និងការពង្រឹងការថែទាំសុខភាពបឋមដែលជាមាគ៌ាដ៏មានប្រសិទ្ធភាព និងសមធម៌បំផុតសម្រាប់ការឆ្ពោះទៅរកការធានារ៉ាប់រងសុខភាពជាសកល (UHC) ។
ជុំវិញកិច្ចគាំពារសង្គមវិញ អង្គការសហប្រជាជាតិបានគូសបញ្ជាក់ពីអភិក្រមយុទ្ធសាស្ត្រ និងការប្តេជ្ញាក្នុងការគាំទ្រដល់ការពង្រីកបន្តិចម្តងៗ នៃការគ្របដណ្តប់ វិសាលភាព និងគុណភាពនៃការគាំពារសង្គម ដើម្បីសម្រេចបាននូវប្រព័ន្ធគាំពារសង្គមប្រកបដោយសុខដុមរមនា។ អង្គការសហប្រជាជាតិផ្តល់ជំនួយបច្ចេកទេសដើម្បីគាំទ្រដល់ការអភិវឌ្ឍន៍គោលនយោបាយ ក៏ដូចជាគាំទ្រដល់ការពង្រីកប្រព័ន្ធគាំពារសង្គម រួមទាំងការការពារជនងាយរងគ្រោះបំផុតរួមបញ្ចូលទាំងកម្មករទាំងក្នុងសេដ្ឋកិច្ចក្រៅផ្លូវការ និងក្រៅប្រព័ន្ធ និងការការពារសុខភាពផងដែរ ។
អង្គការសហប្រជាជាតិមានក្តីសោមនស្សក្នុងការបន្តកសាងភាពជាដៃគូជាមួយរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងដើម្បីកៀរគរកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរួមគ្នា គាំទ្រដល់អាទិភាពរបស់រដ្ឋាភិបាលក្នុងការពន្លឿនគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចីរភាព។ អង្គការសហប្រជាជាតិនឹងបន្តសម្របសម្រួលយ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយសមភាគីពាក់ព័ន្ធក្នុងរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក្នុងការទទួលយកអនុសាសន៍ និងសកម្មភាពនានាដែលបានពិភាក្សាក្នុងកិច្ចសន្ទនានេះ។
សុន្ទរកថាដោយ លោក ចូ សូយ័រ អ្នកសម្របសម្រួលអង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំប្រទេសកម្ពុជា
១ នៃ 4

ការបោះពុម្ពផ្សាយ
12 July 2023
Annual Results Report 2022 Cambodia
Throughout the year, the United Nations (UN) in Cambodia continued to work in close partnership with the Royal Government of Cambodia, building capacities and providing technical assistance to support the country’s progress towards its national development objectives and the 2030 Agenda for Sustainable Development and Sustainable Development Goals (SDGs). Despite the unprecedented challenges presented concurrently by the COVID-19 pandemic, the food and energy crisis, and global tensions, Cambodia has demonstrated immense resolve and emerged both with lessons learned and strengthened systems to face forthcoming hindrances to its development goals. Together with the Government, the United Nations (UN) in Cambodia has strived to reduce vulnerabilities with the aim to leave no one behind, and to increase sustainability to ensure Cambodia is able to withstand future shocks related to climate change, public health, and other challenges. Although the impacts of the COVID-19 pandemic have lingered, we have witnessed Cambodia’s remarkable resilience and capacity to rapidly recover. Shifting from the initial emergency phase to the sustained management of COVID-19, in 2022, the UNCT supported the Government to draw on lessons learned from the pandemic to improve preparedness, response, and resilience to future shocks. These lessons learned have been adapted into our joint priorities and planning for the year ahead.
១ នៃ 4

រឿងរ៉ាវ
18 September 2023
អង្គការស្បៀង និងកសិកម្មនៃសហប្រជាជាតិ (FAO) ធ្វើពិធីប្រគល់សម្ភារៈ ដើម្បីពង្រឹងសមត្ថភាពរាយការណ៍ប្រកបដោយតម្លាភាពអំពីផែនការរួមចំណែករបស់ជាតិ (NDC)
អង្គការស្បៀង និងកសិកម្មនៃសហប្រជាជាតិ (FAO) បានធ្វើពិធីប្រគល់សម្ភារៈ (ប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងទិន្នន័យ និងស្ថានីយ៍ទិន្នន័យមូលដ្ឋានសម្រាប់គ្រប់គ្រងតំបន់ការពារធម្មជាតិ) ជូនដល់អគ្គនាយកដ្ឋានរដ្ឋបាលការពារ និងអភិរក្សធម្មជាតិនៃក្រសួងបរិស្ថាន ប្រទេសកម្ពុជា។ សម្ភារៈទាំងនេះនឹងជួយរួមចំណែកពង្រឹងសមត្ថភាពរាយការណ៍ប្រកបដោយតម្លាភាពអំពីផែនការរួមចំណែករបស់ជាតិ (NDC)។
កម្ពុជាបានដាក់ស្នើផែនការរួមចំណែករបស់ជាតិ (NDC) របស់ខ្លួន ទៅក្នុងអនុសញ្ញាក្របខ័ណ្ឌអង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ(UNFCCC) កាលពីឆ្នាំ២០១៥ ដោយបានបញ្ជាក់ច្បាស់ពីកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ខ្លួនដើម្បីកាត់បន្ថយការសាយភាយឧស្ម័នផ្ទះកញ្ចក់ និងការបន្ស៊ាំទៅនឹងបំរែបំរួលអាកាសធាតុ និងដើម្បីឱ្យស្របទៅនឹងគោលដៅរយៈពេលវែងនៃកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស។
ដំណើរការ ការរៀបចំ និងការពង្រឹងប្រព័ន្ធពិនិត្យតាមដានទាំងនេះគឺជាកត្តារួមចំណែកដ៏សំខាន់ ដើម្បីធានាថារាល់សកម្មភាពទាំងអស់ពិតជាត្រូវបានអនុវត្តដោយភាគីកម្ពុជា ដោយអនុឡោមតាមគោលការណ៍នៃការរាយការណ៍ផែនការរួមចំណែករបស់ជាតិ (NDC) នៃអនុសញ្ញាក្របខ័ណ្ឌអង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ(UNFCCC)។ សម្ភារៈទាំងអស់នេះនឹងជួយដល់ការពង្រឹងសមត្ថភាពតាមដាន ធ្វើរបាយការណ៍ និងផ្ទៀងផ្ទាត់ទិន្នន័យពីប្រព័ន្ធព័ត៌មានដែលមានស្រាប់ ព្រមទាំងជួយកម្ពុជាបោះជំហានទៅរកប្រព័ន្ធតាមដាន និងរាយការណ៍អំពីតំបន់អភិរក្ស វិស័យកសិកម្ម ព្រៃឈើ និងការប្រើប្រាស់ដីកាន់តែប្រសើរ។ មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ វាក៏នឹងជួយបង្កើនតម្លាភាពផែនការរួមចំណែករបស់ជាតិ(NDC) ដោយផ្អែកតាមលក្ខខណ្ឌតម្រូវរបស់អនុសញ្ញាក្របខ័ណ្ឌសហប្រជាជាតិស្តីពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ(UNFCCC)។
ឯកឧត្តម គឹម ណុង អគ្គនាយកនៃអគ្គនាយកដ្ឋានរដ្ឋបាលការពារ និងអភិរក្សធម្មជាតិ បានថ្លែងក្នុងពិធីប្រគល់ និងទទួលសម្ភារៈនេះថា៖ «តាំងនាមឱ្យអគ្គនាយកដ្ឋានរដ្ឋបាលការពារ និងអភិរក្សធម្មជាតិ ខ្ញុំសូមថ្លែងអំណរគុណចំពោះការជួយគាំទ្ររបស់អង្គការស្បៀង និងកសិកម្មនៃសហប្រជាជាតិ ដែលបានជួយពង្រឹងសមត្ថភាព និងជំនាញជូនដល់អគ្គនាយកដ្ឋានរបស់យើង។ ពិធីប្រគល់សម្ភារៈប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងទិន្នន័យ និងស្ថានីយ៍ទិន្នន័យមូលដ្ឋានសម្រាប់គ្រប់គ្រងតំបន់ការពារធម្មជាតិនាថ្ងៃនេះសរបញ្ជាក់ពីសមិទ្ធិផលនៃកិច្ចសហការដ៏ស្អិតរមួតរបស់យើង។ ប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងទិន្នន័យនេះនឹងត្រូវប្រើប្រាស់សម្រាប់ជាជំនួយ និងត្រូវដាក់បញ្ចូលទៅក្នុងសេវូបករណ៍ (Server) ដើម្បីសម្រួលដល់ដំណើរការតាមដាន និងរាយការណ៍អំពីតំបន់អភិរក្ស វិស័យកសិកម្ម ព្រៃឈើ ការប្រើប្រាស់ដី និងសម្រាប់សកម្មភាពនានាក្នុងកម្មវិធីសហប្រតិបត្តិការអង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពីការកាត់បន្ថយការបំភាយឧស្ម័នពីការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ និងការរេចរឹលព្រៃឈើនៅក្នុងប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ (UN-REDD+)»។
កម្ពុជាជួបប្រទះឧបសគ្គជាច្រើនក្នុងការធានាឱ្យបានការរាយការណ៍ប្រកបដោយប្រសិទ្ធិភាព ដើម្បីឱ្យស្របទៅតាមលក្ខខណ្ឌផ្លូវច្បាប់របស់អនុសញ្ញាក្របខ័ណ្ឌអង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ (UNFCCC)។ ឧបសគ្គទាំងនោះរួមមាន កង្វះទិន្នន័យសកម្មភាព កង្វះព័ត៌មានស្តីពីកត្តាសាយភាពឧស្ម័ន និងយន្តការចែករំលែកទិន្នន័យយកមកធ្វើរបាយការណ៍នៅមានកម្រិតនៅឡើយ។
សម្ភារៈទាំងនេះនឹងជួយដោះស្រាយបញ្ហារាំងស្ទះនានា និងជួយពង្រឹងសមត្ថភាពស្ថាប័ន ព្រមទាំងយន្តការគាំទ្រប្រកបដោយប្រសិទ្ធិភាពសម្រាប់ការប្រមូលចងក្រងទិន្នន័យ និងចែករំលែកទិន្នន័យទាំងនោះទៅតាមស្ថាប័នក្រសួងពាក់ព័ន្ធ ដែលវានឹងជួយបង្កើនប្រសិទ្ធិផល និងប្រសិទ្ធិភាពនៃការរាយការណ៍ទាន់ពេលវេលាដល់ដំណើរការអនុសញ្ញាក្របខ័ណ្ឌសហប្រជាជាតិស្តីពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ(UNFCCC) និងជាពិសេសតម្រូវការ របាយការណ៍សម្រាប់ពង្រឹងក្របខ័ណ្ឌតម្លាភាពនៃកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស ។
លោកសាស្ត្រាចារ្យ សូ ថន អ្នកឯកទេសបច្ចេកទេសព្រៃឈើសង្គម និងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុរបស់ អង្គការស្បៀង និងកសិកម្មនៃសហប្រជាជាតិ បានមានប្រសាសន៍ថា៖ «ទោះបីជាសេវូបករណ៍មានសមត្ថភាពផ្ទុកទិន្នន័យបានច្រើនក៏ដោយ ក៏សម្ភារៈទាំងនេះមិនមែនអាចដំណើរការដាច់ដោយឡែកតែឯងបានឡើយ។ វាត្រូវប្រើដោយភ្ជាប់ទៅកាន់ប្រព័ន្ធផ្សេងទៀតដូចជា ប្រព័ន្ធព័ត៌មានគ្រប់គ្រងបរិស្ថានកម្ពុជា និងប្រព័ន្ធត្រួតពិនិត្យព្រៃឈើជាតិ ដើម្បីវិភាគទិន្នន័យ និងព័ត៌មានសម្រាប់ចែករំលែកជាមួយវិស័យផ្សេងទៀត ព្រមទាំងរួមចំណែកដល់ការបង្កើនភាពជោគជ័យក្នុងការរាយការណ៍ ការធ្វើផែនការ និងសមត្ថភាពគ្រប់គ្រងទិន្នន័យទូទាំងប្រទេស»។
ប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងព័ត៌មាន និងតាមដានរបាយការណ៍ ដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការធានានូវតម្លាភាពនៃការរាយការណ៍សកម្មភាពអាកាសធាតុនៅក្នុងវិស័យកសិកម្ម និងការប្រើប្រាស់ដី ដើម្បីដោះស្រាយផលប៉ះពាល់ ដែលបង្កដោយការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និងកត្តាជំរុញនានា។ ការពង្រឹងសមត្ថភាពនេះនឹងបំពេញតាមតម្រូវការ សំខាន់ៗរបស់អគ្គនាយកដ្ឋានរដ្ឋបាលការពារ និងអភិរក្សធម្មជាតិ ទាំងលើទិន្នន័យស្ថិតិ និងភូមិសាស្ត្រ ព្រមទាំងនឹងរួមចំណែកដល់ការសាកល្បងនៃប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងលំហូរព័ត៌មានជាក់ស្តែង។
ជំហានបន្ទាប់
អង្គការស្បៀង និងកសិកម្មនៃសហប្រជាជាតិ នឹងបន្តកិច្ចសហប្រតិបត្តិការពង្រឹងសមត្ថភាពទាំងនៅកម្រិតស្ថាប័ន និងជាមួយរដ្ឋាភិបាលទាំងមូល។ ការកែលម្អប្រព័ន្ធវាស់វែង ការរាយការណ៍ និងការផ្ទៀងផ្ទាត់ ការត្រួតពិនិត្យ និងការវាយតម្លៃ និងជម្រើសនៃការចំណាយដែលបានស្នើឡើង គឺជាសកម្មភាពដែលនឹងត្រូវអនុវត្តដើម្បីពង្រឹងលក្ខខណ្ឌសម្រាប់ការអនុវត្តសកម្មភាពផែនការរួមចំណែករបស់ជាតិ(NDC)។ ក្នុងន័យនេះសកម្មភាពតាមដាននឹងត្រូវរួមបញ្ចូល ប៉ុន្តែមិនត្រូវបានកំណត់ចំពោះការសម្របសម្រួលនៃការបង្កើតប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងព័ត៌មាន និងការកសាងសមត្ថភាពសម្រាប់អ្នកគ្រប់គ្រងប្រព័ន្ធ និងការគាំទ្រដើម្បីធានាចំពោះគុណភាពទិន្នន័យ ព្រមទាំងការធ្វើតេស្ត និងការដាក់បញ្ចូលប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងលំហូរព័ត៌មានជាក់ស្តែងនោះទេ។
ចំពោះការគាំទ្រអគ្គនាយកដ្ឋានរដ្ឋបាលការពារ និងអភិរក្សធម្មជាតិ គឺទទួលបានហិរញ្ញប្បទានពីមូលនីធិបរិស្ថាន សកល តាមរយៈគម្រោងពង្រឹងសមត្ថភាពក្នុងវិស័យកសិកម្ម និងការប្រើប្រាស់ដី ដើម្បីបង្កើនតម្លាភាពក្នុងការអនុវត្ត និងការត្រួតពិនិត្យការរួមចំណែកជាតិរបស់កម្ពុជា ដែលស្ថិតនៅក្នុងកម្មវិធីសហប្រតិបត្តិការអង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពីការកាត់បន្ថយការបំភាយឧស្ម័នពីការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ និងការរេចរឹលព្រៃឈើនៅក្នុងប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ (UN-REDD Programme) តាមរយៈគំនិតផ្តួចផ្តើមសម្រាប់ការលើកកម្ពស់ពាណិជ្ជកម្មព្រៃឈើប្រកបដោយនិរន្តរភាពក្នុងតំបន់មេគង្គក្រោម និងដោយផ្អែកតាមគំនិតផ្តួចផ្តើមអាកាសធាតុអន្តរជាតិរបស់រដ្ឋាភិបាលសហព័ន្ធអាល្លឺម៉ង់ តាមរយៈកម្មវិធីគាំទ្រការពង្រីកមហិច្ឆតាអាកាសធាតុលើការប្រើប្រាស់ដី និងកសិកម្មនៃការចូលរួមចំណែករបស់ជាតិ ដើម្បីអនុវត្តអនុសញ្ញាក្របខណ្ឌសហប្រជាជាតិស្តីពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ (NDC) និងផែនការជាតិបន្ស៊ាំនឹងអាកាសធាតុ(NAP)។ តាមរយៈអន្តរាគមន៍ទាំងនេះ អង្គការស្បៀង និងកសិកម្មនៃសហប្រជាជាតិកំពុងរួមចំណែកដល់ការសម្រេចឱ្យបានទាំងគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចីរភាព និងគោលដៅសកលរបស់កម្ពុជា ជាពិសេសគោលដៅទី១៣ ដែលផ្តោតទៅលើសកម្មភាពអាកាសធាតុ និងគោលដៅទី១៥ ដែលស្តីពីជីវិតលើដី។ ឧបករណ៍ទាំងនេះនេះត្រូវបានប្រគល់ និងទទួលជាផ្លូវការនៅថ្ងៃទី២៤ ខែសីហា ឆ្នាំ ២០២៣។
១ នៃ 5

រឿងរ៉ាវ
14 July 2023
វិថីបញ្ចប់ជំងឺអេដស៍គឺពិតជាមាន ... តើយើងស្ថិតនៅលើវិថីនេះឬនៅ?
សំណួរសម្រាប់ពិចារណា៖ តើយើងត្រូវធ្វើយ៉ាងដូចម្ដេចដើម្បីជំរុញឱ្យការឆ្លើយតបនឹងមេរោគអេដស៍ មានភាពប្រសើរឡើង រហ័ស និងមានចីរភាពជាងមុន?
របាយការណ៍ពិភពលោកស្ដីពីបច្ចុប្បន្នភាពនៃជំងឺអេដស៍របស់ UNAIDS ដែលទើបចេញផ្សាយថ្មីៗនេះ បានបង្ហាញថា វិថីក្នុងការបញ្ចប់ជំងឺអេដស៍គឺពិតជាមាន ហើយវិថីនេះអាចធានាការត្រៀមខ្លួនដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមនៃជំងឺរាតត្បាតនាពេលអនាគត និងជំរុញវឌ្ឍនភាពឆ្ពោះទៅកាន់គោលដៅអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចីរភាព។
ទិន្នន័យ និងឧទាហរណ៍នៅក្នុងរបាយការណ៍ពិភពលោក បង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ថាតើវិថីនោះជាអ្វី។ វាមិនមែនជាអាថ៌កំបាំងទេ។ តែវាជាជម្រើសគោលនយោបាយ និងហិរញ្ញវត្ថុ។ ការឆ្លើយតបនឹងមេរោគអេដស៍ទទួលបានជោគជ័យ នៅពេលដែលការឆ្លើយតបទាំងនោះត្រូវបានពង្រឹងនៅក្នុងការដឹកនាំគោលនយោបាយ ដោយសមស្របនឹងសភាពការណ៍ជាក់ស្ដែង; ដោះស្រាយវិសមភាពដែលរារាំងវឌ្ឍនភាព; អនុញ្ញាតឱ្យសហគមន៍ និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលបំពេញតួនាទីសំខាន់ៗរបស់ពួកគេក្នុងការឆ្លើយតបនឹងមេរោគអេដស៍ និងធានាឱ្យបាននូវហិរញ្ញប្បទានគ្រប់គ្រាន់ និងនិរន្តរភាព។
ប្រទេសជាច្រើនបានដើរលើផ្លូវត្រូវក្នុងការសម្រេចបានគោលដៅ។ Botswana, Eswatini, Rwanda, United Republic of Tanzania ង Zimbabwe បានសម្រេចគោលដៅ ៩៥–៩៥–៩៥ រួចហើយ។ នេះមានន័យថា ៩៥% នៃអ្នកផ្ទុកមេរោគអេដស៍ (PLHIV) ដឹងពីស្ថានភាពមេរោគអេដស៍របស់ពួកគេ និង ៩៥% នៃអ្នកផ្ទុកមេរោគអេដស៍ ដែលបានដឹងពីស្ថានភាពមេរោគអេដស៍ បានទទួលការព្យាបាលដោយឱសថប្រឆាំងនឹងមេរោគអេដស៍ ហើយនិង ៩៥% នៃអ្នកផ្ទុកមេរោគអេដស៍ ដែលបានទទួលការព្យាបាលដោយឱសថប្រឆាំងនឹងមេរោគអេដស៍ មានផ្ទុកមេរោគទាបបំផុត។ យ៉ាងហោចណាស់មានប្រទេសចំនួន ១៦ផ្សេងទៀត កំពុងតែឈានជិតសម្រេចបានគោលដៅនេះ។ ចំណែកប្រទេសកម្ពុជា ក៏ជាប្រទេសមួយក្នុងចំណោមប្រទេសដែលជិតឈាននឹងសម្រេចសមិទ្ធិផលនេះផងដែរ។ កម្ពុជាសម្រេចបាន ៨៦-៩៩-៩៨ ដែលជាវឌ្ឍនភាពគួរឱ្យកត់សម្គាល់ក្នុងរយៈពេលលើសពីមួយទសវត្សរ៍នៃកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរវាងរាជរដ្ឋាភិបាល ដៃគូទ្វេភាគី និងពហុភាគី អង្គការសង្គមស៊ីវិល សហគមន៍អ្នកផ្ទុកមេរោគអេដស៍ និងប្រជាជនគន្លឹះ និងដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ផ្សេងទៀតនៅគ្រប់វិស័យ និងគ្រប់កម្រិត។
រដ្ឋាភិបាលគ្រប់ប្រទេសអាចធ្វើបាន ហើយថ្នាក់ដឹកនាំជាច្រើនកំពុងតែអនុវត្តយន្តការ ដើម្បីបញ្ចប់ជំងឺអេដស៍។ វឌ្ឍនភាពនៃការឆ្លើយតបនឹងមេរោគអេដស៍ មានភាពរឹងមាំបំផុតនៅក្នុងប្រទេស និងតំបន់ដែលមានការវិនិយោគហិរញ្ញវត្ថុច្រើន ដូចជានៅអាហ្វ្រិកខាងកើត និងខាងត្បូង។ ម្យ៉ាងទៀត ការបង្កើនឱ្យមានបរិយាបន្នក្នុង ក្របខ័ណ្ឌច្បាប់ និងគោលនយោបាយ ក៏ជាគន្លឹះដ៏សំខាន់ផងដែរ។ នៅពេលដែលយើងដកចេញនូវគោលនយោបាយ ដែលដាក់ទោសទណ្ឌ និងរារាំងដល់អ្នកផ្ទុកមេរោគអេដស៍ និងប្រជាជនគន្លឹះ ក្នុងការទទួលបានសេវា នោះយើងអាចបង្កើនការចូលរួម និងការបញ្ចេញមតិរបស់សហគមន៍ដែលងាយរងគ្រោះ។ ហើយនោះគឺជាពេលដែលយើងអាចធានានូវសមភាព និងសមធ៌មក្នុងការទទួលបានសេវាបង្ការ និងព្យាបាលមេរោគអេដស៍។
កម្ពុជាស្ថិតក្នុងពេលវេលាដ៏សំខាន់មួយ៖ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានប្តេជ្ញាបង្កើនការវិនិយោគប្រចាំឆ្នាំពី ៣,៦ លានដុល្លារក្នុងឆ្នាំ ២០២១ ដល់ ៦,៦ លានដុល្លារអាមេរិក សម្រាប់ការឆ្លើយតបនឹងមេរោគអេដស៍ពីឆ្នាំ ២០២៤ ដល់ឆ្នាំ ២០២៨។ នេះជាកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែង ដែលគួរអបអរសាទរ។ ថ្មីៗនេះ កម្ពុជាក៏បានក្លាយជាសមាជិកនៃក្រុមប្រឹក្សាសម្របសម្រួលកម្មវិធីរបស់ UNAIDS និងបានតស៊ូមតិយ៉ាងមុតមាំសម្រាប់ការប្តេជ្ញាចិត្តផ្នែកគោលនយោបាយ ការឆ្លើយតបផ្អែកលើភស្តុតាង ការផ្តោតលើការបង្ការមេរោគអេដស៍ និងការចូលរួមរបស់សហគមន៍។
ការផ្ដោតសំខាន់លើប្រជាពលរដ្ឋ និងសហគមន៍ គឺជាឧទាហរណ៍ដែលបង្ហាញពីយុទ្ធសាស្ត្រ ដែលយើងអាចរួមគ្នាបញ្ចប់ជំងឺអេដស៍ ដែលជាការគំរាមកំហែងដល់សុខភាពសាធារណៈនៅត្រឹមឆ្នាំ ២០៣០។ ដូចដែលរបាយការណ៍ពិភពលោកបានកំណត់ចេញ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ យន្តការ និងយុទ្ធសាស្ត្រទាំងនោះមិនកើតឡើងដោយឯកឯងនោះទេ។ ខណៈដែលការទទួលបានការព្យាបាលមេរោគអេដស៍បានជួយសង្រ្គោះជីវិតមនុស្សចំនួន ២០,៨ លាននាក់យ៉ាងណាក៏ដោយ ប្រជាពលរដ្ឋរាប់លាននាក់ផ្សេងទៀតត្រូវបានបដិសេដក្នុងការទទួលបានការព្យាបាលនៅឡើយ។
នៅទូទាំងពិភពលោក ជំងឺអេដស៍បានឆក់យកជីវិតរៀងរាល់នាទីក្នុងឆ្នាំ ២០២២។ អ្នកឆ្លងមេរោគអេដស៍ថ្មីមានចំនួន ១,៣ លាននាក់ ហើយប្រជាពលរដ្ឋ ៩,២ លាននាក់ នៅពុំទាន់ទទួលបានការព្យាបាលនៅឡើយ ក្នុងនោះមាន ៤៣% នៃកុមារផ្ទុកមេរោគអេដស៍។ វិសមភាពសង្គម និងសេដ្ឋកិច្ច ដែលកំពុងកើតមាននៅក្នុង និងរវាងប្រទេសជាច្រើន កំពុងធ្វើឱ្យជំងឺរាតត្បាតកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរឡើង ហើយវិសាលភាពជំងឺទាំងនេះបានជះឥទ្ធិពលទៅលើជនក្រីក្រ និងជនងាយរងគ្រោះបំផុត។
នៅកម្ពុជា កុមារផ្ទុកមេរោគអេដស៍តែ ៥៩% ប៉ុណ្ណោះ កំពុងទទួលការព្យាបាល។ ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះម្នាក់ក្នុងចំណោម ១០ នាក់ ដែលផ្ទុកមេរោគអេដស៍ មិនបានទទួលសេវាបង្ការពីម្ដាយទៅកូន កាលពីឆ្នាំមុន ហើយនេះបណ្តាលឱ្យមានអត្រាឆ្លងមេរោគអេដស៍ ៩,៩% ពីម្តាយទៅកូន។ គេប៉ាន់ប្រមាណថា មនុស្សប្រហែល ៤ នាក់បានឆ្លងមេរោគអេដស៍ជារៀងរាល់ថ្ងៃ។ ៨៣% នៃការឆ្លងមេរោគអេដស៍ថ្មីសរុបគឺស្ថិតក្នុងចំណោមប្រជាជនគន្លឹះ (ស្ត្រីធ្វើការតាមគ្រឹះស្ថានកម្សាន្ត បុរសស្រឡាញ់បុរស និងបុរសរួមភេទជាមួយបុរសផ្សេងទៀត ស្ត្រីបំប្លែងភេទ និងអ្នកដែលប្រើប្រាស់ និងចាក់ថ្នាំញៀន) និងដៃគូរូមភេទរបស់ពួកគេ។ ការកើនឡើងនៃសមាមាត្រនៃការឆ្លងមេរោគអេដស៍ថ្មីគឺក្នុងចំណោមបុរស និងក្មេងប្រុស។ ពួកគេមានចំនួន ៧៩% នៃការឆ្លងមេរោគអេដស៍ថ្មីទាំងអស់ក្នុងឆ្នាំ ២០២២។
ទិន្នន័យទាំងនេះកំពុងប្រាប់យើងថា យើងនៅមានកិច្ចការជាច្រើនដែលត្រូវធ្វើ។ យើងដឹងពីជំហានដែលត្រូវអនុវត្ត ហើយយើងត្រូវអនុវត្តសកម្មភាពទាំងនោះឥឡូវនេះ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ជុំវិញពិភពលោក វិធានច្បាប់ និងគោលនយោបាយ ការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស និងការរើសអើងនៅតែបន្តបង្កើនហានិភ័យនៃការចម្លងមេរោគអេដស៍ និងរារាំងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងក្នុងការគ្រប់គ្រងការរីករាលដាលមេរោគអេដស៍ក្នុងចំណោមប្រជាជនគន្លឹះ។ ការបង្រ្កាបលើអ្នករកស៊ីផ្លូវភេទ ស្ទើរតែធ្វើឱ្យការប្រឈមរបស់ពួកគេទៅនឹងការឆ្លងមេរោគអេដស៍ ឬជំងឺកាមរោគកើនឡើងទ្វេដង។ គូសបញ្ជាក់ផងដែរថា ភស្តុតាងជាច្រើន បានបញ្ជាក់ពីការចុះបង្ក្រាប ដែលជាមូលហេតុជំរុញឱ្យកើនឡើងនៃការប្រឈមនឹងការឆ្លងមេរោគអេដស៍។ ម្យ៉ាងទៀត នៅពេលដែលអង្គការសង្គមស៊ីវិលប្រឈមនឹងឧបសគ្គក្នុងការអនុវត្តសេវាបង្ការមេរោគអេដស៍ អត្រាប្រេវ៉ាឡង់មេរោគអេដស៍ គឺខ្ពស់ជាងដល់ទៅប្រាំបួនដង បើធៀបនឹងប្រទេសដែលគ្មានឧបសគ្គក្នុងការអនុវត្តសេវាបង្ការមេរោគអេដស៍។
ឧបសគ្គក្នុងដំណើរវឌ្ឍនភាព មិនអាចដោះស្រាយបានដោយការគេចវេសនោះទេ។ យើងត្រូវតែយកឈ្នះលើឧបសគ្គទាំងនោះដោយអង់អាច។ យន្តការដែលអាចបញ្ចប់ជំងឺអេដស៍បាន តម្រូវឱ្យមានការសហការគ្នា រវាងគ្រប់បណ្តាប្រទេស រដ្ឋាភិបាល និងសហគមន៍ អង្គការសហប្រជាជាតិ និងរដ្ឋជាសមាជិករួមគ្នា។ លើសពីនេះ វាទាមទារភាពជាអ្នកដឹកនាំដ៏ក្លាហាន។ ទិសដៅយន្តការ ដែលមាននៅក្នុងរបាយការណ៍ពិភពលោក បង្ហាញថា វិធីសាស្ត្រជោគជ័យអាចធ្វើទៅបានក្នុងទសវត្សរ៍នេះ ប្រសិនបើយើងដើរលើទិសដៅនេះរួមគ្នា និងអនុវត្តយន្តការជាបន្ទាន់។
យើងនៅមានដំណើរវែងឆ្ងាយនៅខាងមុខក្នុងការប្រយុទ្ធដើម្បីបញ្ចប់ជំងឺអេដស៍។ ហើយយើងនៅតែបន្តដំណើរនេះ ជាមួយកម្ពុជា និងដៃគូសហការផ្សេងទៀតក្នុងការឆ្លើយតបនឹងមេរោគអេដស មិនត្រឹមតែដើម្បីបញ្ចប់ជំងឺអេដស៍នៅឆ្នាំ ២០៣០ ប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងដើម្បីបន្តការឆ្លើយតប និងកសាងការថែទាំសុខភាពប្រកបដោយគុណភាព និងចីរភាពសម្រាប់មនុស្សគ្រប់គ្នាក្នុងពេលនេះ និងនាពេលអនាគត។
អត្ថបទនេះត្រូវបានបោះពុម្ពដំបូងនៅលើកាសែត Khmer Times ជាភាសាអង់គ្លេស និង ថ្មីៗជាភាសាខ្មែរ។
១ នៃ 5

រឿងរ៉ាវ
13 July 2023
សហគមន៍អេកូទេសចរណ៍តាំងយូ៖ ការរស់នៅប្រកបដោយចីរភាពសម្រាប់មនុស្ស និងភពផែនដី
មានទីតាំងស្ថិតនៅខេត្តព្រះវិហារនៃប្រទេសកម្ពុជា សហគមន៍ការពារធម្មជាតិតាំងយូ (TYCPA) គឺជាសហគមន៍ជនបទតូចមួយតែត្រូវបានគេស្គាល់សុះសាយដោយសារធនធានធម្មជាតិដ៏សម្បូរបែបនៃសហគមន៍នេះ។ សហគមន៍ការពារធម្មជាតិតាំងយូ មានទំនាក់ទំនងយ៉ាងជិតស្និទ្ធផ្សាភ្ជាប់ទៅនឹងព្រៃ និងធម្មជាតិ ព្រោះសហគមន៍នេះពឹងអាស្រ័យលើព្រៃ និងធម្មជាតិ សម្រាប់ចិញ្ចឹមជីវិតជាច្រើនជំនាន់មកហើយ រួមទាំងរបរធ្វើស្រែចំការផងដែរ។
ក៏ប៉ុន្តែ ក្នុងរយៈពេល ពីរ បី ទសវត្សរ៍ចុងក្រោយនេះ សហគមន៍បានប្រឈមនឹងបញ្ហាក្នុងការអភិរក្សធនធានធម្មជាតិរបស់ខ្លួន ដោយសារការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ ការកាប់ឈើខុសច្បាប់ និងការបរបាញ់សត្វព្រៃ ពីសំណាក់ប្រជាជនក្នុងសហគមន៍ខ្លួនឯងផ្ទាល់ និងអ្នកមកពីក្រៅសហគមន៍ផងដែរ។ ទោះបីជាមានបញ្ហាប្រឈមទាំងនេះក៏ដោយ សហគមន៍នៅតែប្តេជ្ញាចិត្តថែរក្សាព្រៃឈើ និងរបៀបរស់នៅរបស់ពួកគេ ដោយទទួលបានការគាំទ្រពីអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ក្រសួងបរិស្ថាន និងអង្គការផ្សេងៗផងដែរ។ នៅឆ្នាំ ២០១៩ តំបន់ការពារសហគមន៍តាំងយូ (TYCPA) ត្រូវបានបង្កើតឡើងជាផ្លូវការជាមួយនឹងបេសកកម្មអភិរក្សធនធានធម្មជាតិ ក្នុងផ្ទៃ ១ ៤៤៩ ហិកតានៃតំបន់បេតិកភណ្ឌធម្មជាតិភ្នំត្បែង (PTNHP)។ ក្រោយមក បន្ទាប់ពីមានការគាំទ្រផ្សេងៗ សហគមន៍ ក៏បានបង្កើតជាសហគមន៍ទេសចរណ៍ផ្អែកលើធម្មជាតិ(CBET)។
«ក្នុងដំណាក់កាលដំបូងនៃការបង្កើតសហគមន៍ យើងមិនមានការគាំទ្រច្រើនពីសមាជិកក្នុងសហគមន៍នោះទេ ព្រោះសមាជិកមួយចំនួនបានធ្វើចំណាកស្រុកទៅធ្វើការនៅទីក្រុង ហើយគ្រួសារមួយចំនួនទៀតមិនចូលចិត្តគំនិតអភិរក្សនោះឡើយ ដោយសារពួកគេធ្លាប់តែពឹងផ្អែកខ្លាំងលើការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ ឬការបរបាញ់សត្វព្រៃសម្រាប់ទ្រទ្រង់ជីវភាព» នេះជាការលើកឡើងរបស់លោក ចាន់ វ៉ាន់ណូ អាយុ ៥៩ ឆ្នាំ ជាប្រធានគណៈកម្មាធិការតំបន់ការពារសហគមន៍តាំងយូ (TYCPA)។
បន្ទាប់ពីតំបន់ការពារសហគមន៍តាំងយូ (TYCPA) ត្រូវបានបង្កើតឡើង សហគមន៍នេះបានទទួលការគាំទ្រជាបន្តបន្ទាប់ពីអង្គការ និងបុគ្គលផ្សេងៗ រួមទាំង អង្គការសមាគមអភិរក្សសត្វព្រៃនៅកម្ពុជា (WCS Cambodia) ជាពិសេសក្នុងការបង្កើនសមត្ថភាពរបស់ប្រជាសហគមន៍ក្នុងការប្តេជ្ញា និងការអភិវឌ្ឍឆ្ពោះទៅរកគោលដៅរបស់សហគមន៍។ នៅឆ្នាំ ២០២២ តំបន់ការពារសហគមន៍តាំងយូ (TYCPA) ត្រូវបានជ្រើសរើសក្នុងការទទួលបានជំនួយពីកម្មវិធី ជំនួយខ្នាតតូច (GEF Small Grants) របស់ UNDP ដើម្បីធ្វើការអភិវឌ្ឍជាសហគមន៍ទេសចរណ៍ផ្អែកលើធម្មជាតិក្នុងន័យលើកកម្ពស់ជីវភាពរបស់សមាជិកក្នុងសហគមន៍ និងប្រើប្រាស់ប្រាក់ចំណូលពីការផ្តល់សេវាទេសចរណ៍ធម្មជាតិដើម្បីអភិរក្សសហគមន៍ទេសចរណ៍ផ្អែកលើធម្មជាតិ។
ទោះបីជំនួយនេះមានទំហំតូច ប៉ុន្តែបានជួយដល់សហគមន៍យ៉ាងច្រើន។ ជំនួយនេះផ្តល់ឱ្យសហគមន៍នូវហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធជាមូលដ្ឋានសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍទេសចរណ៍ធម្មជាតិ ជាពិសេសការសាងសង់ជណ្តើរឈើប្រវែង ៣៩៤ ម៉ែត្រ និងទទឹង ១.២ ម៉ែត្រ ព្រមទាំងកែលម្អផ្លូវឡើងភ្នំ បំពាក់ដោយថាមពលពន្លឺព្រះអាទិត្យសម្រាប់បំភ្លឺជាដើម។ ឈើសម្រាប់សាងសង់ទាំងនោះបានមកពី ដើមឈើដែលរលំ ឬងាប់ នៅក្នុងតំបន់បេតិកភណ្ឌធម្មជាតិភ្នំត្បែង។ លើសពីនេះ ជំនួយខ្នាតតូចនេះក៏បានគាំទ្រដល់ការកសាងសមត្ថភាពប្រជាសហគមន៍លើការគ្រប់គ្រងគម្រោង ការរាយការណ៍ និងសកម្មភាពនានាទាក់ទងនឹងការអភិរក្សព្រៃឈើ និងបានគាំទ្រផងដែរដល់គណៈកម្មាធិការសហគមន៍ក្នុងការធ្វើកិច្ចប្រជុំប្រចាំខែ និងប្រចាំត្រីមាសជាមួយសមាជិករបស់ខ្លួន។
«និយាយតាមត្រង់ទៅ ភ្ញៀវទេសចរណ៍ខ្មែរយើងដែលបានមកលេងទីនេះ មិនមែនជាអ្នកឡើងភ្នំដែលមានបទពិសោធន៍ច្រើននោះទេ ដូច្នេះហើយ ជណ្តើរឈើនេះពិតជាបានជួយសម្រាលការលំបាកច្រើនណាស់សម្រាប់ភ្ញៀវក្នុងស្រុក។ បើគ្មានជណ្តើរឈើនេះទេ កន្លែងខ្លះនៃផ្លូវឡើងភ្នំមានគ្រោះថ្នាក់ខ្លាំង។ តាមរយៈជណ្តើរឈើនេះ សមាជិកសហគមន៍យើងអាចឡើងដល់កំពូលភ្នំបានងាយស្រួលជាងមុន» នេះជាការលើកឡើងរបស់បងស្រី ថោង ផល្លី អនុប្រធានគណៈកម្មាធិការសហគមន៍។
សហគមន៍តាំងយូ មានសមាជិកគណៈកម្មាធិការចំនួន៩នាក់ ស្រី៣នាក់ និងប្រុស៦នាក់ ដែលពួកគាត់មានអាយុចម្រុះគ្នា មានទាំងចាស់ និងក្មេង។ សមាជិកម្នាក់ក្នុងគណកម្មាធិការ លោក ចាន់ សុច ជាបុរសមានរូបរាងស្គម ប៉ុន្តែគាត់អាចឡើងភ្នំបានយ៉ាងលឿនបើទោះបីជាគាត់ពាក់ស្បែកជើងផ្ទាត់របស់គាត់ក៏ដោយ។ លោក ចាន់ សុច អាយុ ២៥ ឆ្នាំ គាត់ឈប់រៀននៅថ្នាក់ទី១០។
«ជីវិតរបស់ខ្ញុំឥឡូវនេះ គឺដើម្បីសហគមន៍តាំងយូ ភ្នំ ធម្មជាតិ ព្រៃឈើ និងសត្វព្រៃ។ រាល់ពេលដែលខ្ញុំនាំភ្ញៀវទេសចរម្តងៗ ហើយយើងបានឃើញសត្វព្រៃ នោះខ្ញុំមានអារម្មណ៍រំភើបខ្លាំងណាស់» នេះជាការលើកឡើងរបស់ ចាន់ សុច ។
គាត់ចែករំលែកថា ចាប់តាំងពីសហគមន៍ត្រូវបានបង្កើតឡើងមក យុវជនដូចជាខ្លួនគាត់ផ្ទាល់ ជឿជាក់ថា ជីវិតរបស់ពួកគាត់កាន់តែមានអត្តន័យ នៅពេលពួកគេបានការគាំទ្រ ឬចូលរួមក្នុងសកម្មភាពនានាក្នុងសហគមន៍។ លោក ចាន់ សុច បន្ថែមថា «ក្រៅពីការរកប្រាក់ចំណូល យើងមានអារម្មណ៍ថាជីវិតរបស់យើងកាន់តែមានន័យ យើងមិនខ្ជះខ្ជាយពេលវេលា និងថវិកាលើអ្វីដែលមិនមានប្រយោជន៍សម្រាប់សហគមន៍ ឧទាហរណ៍ដូចជាការសេពសុរាជាដើម»។ គាត់ក៏សង្ឃឹមដែរថា នឹងមានភ្ញៀវទេសចរមកលេងតំបន់នេះកាន់តែច្រើន ដូច្នេះសមាជិកសហគមន៍របស់គាត់មិនចាំបាច់ធ្វើចំណាកស្រុកទៅកន្លែងផ្សេងៗដើម្បីកត្តាជីវភាពនោះទេ។
ចាប់ពីឆ្នាំ ២០១៩ រហូតមកដល់ពេលនេះ គ្រួសារទាំងអស់ក្នុង ភូមិសេដ្ឋកិច្ច ឃុំឈានមុខ នៃស្រុកត្បែងមានជ័យ បានចុះឈ្មោះជាសមាជិកក្នុងតំបន់ការពារសហគមន៍។ តាមរយៈប្រាក់ចំណូលរបស់សហគមន៍ រួមជាមួយនឹងមូលនិធិផ្សេងៗ ការគាំទ្រពីដៃគូ និងរដ្ឋាភិបាល ជាពិសេសក្រសួងបរិស្ថាន ឥឡូវនេះសហគមន៍តាំងយូ មានជណ្តើរឈើនៅតាមផ្លូវឡើងភ្នំ មានធុងសំរាមតាមដងផ្លូវឡើងភ្នំ ឡដុតសំរាមនៅលើភ្នំ បង្គន់អនាម័យនៅកន្លែងបោះតង់ និងទីតាំងសម្រាកផងដែរ។ លទ្ធផលដែលសហគមន៍ទទួលបាន គឺពិតជាលេចធ្លោ ដោយក្នុងឆ្នាំ ២០២២ ភ្ញៀវទេសចរប្រហែល ១០០០ នាក់បានធ្វើដំណើរទៅកាន់កំពូលភ្នំតាមសហគមន៍តាំងយូ ចាប់តាំងពីការអភិវឌ្ឍន៍ជណ្តើរ និងគ្រឿងបរិក្ខារផ្សេងៗទៀតមក ហើយក្នុងខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៣ ភ្ញៀវទេសចរចំនួន ៤៤១ នាក់ត្រូវបានស្វាគមន៍មកកាន់តំបន់ទេសចរណ៍ធម្មជាតិមួយនេះ។ ប្រធានគណៈកម្មាធិការសហគមន៍ លោក វ៉ាន់ ណូ បានចែករំលែកបន្ថែមថា មានសកម្មភាពជាច្រើនទៀតដែលសហគមន៍ចង់ធ្វើ ដើម្បីជួយការពារធនធានធម្មជាតិ។ ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ ដើម្បីបន្តកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ពួកគាត់ សហគមន៍ និងមនុស្សជំនាន់ក្រោយត្រូវតែរក្សាការប្តេជ្ញាចិត្តដ៏មុតមាំនេះ និងត្រូវរក្សាការលះបង់ឥតឈប់ឈររបស់ពួកគាត់សម្រាប់សហគមន៍មួយនេះ។
ការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ សហគមន៍តាំងយូ TYCPA ក្នុងការអភិរក្សធនធានធម្មជាតិបានចូលរួមបញ្ឈប់ការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ និងការបរបាញ់សត្វព្រៃ ខណៈដែលនៅតែអនុញ្ញាតឱ្យទទួលបានអនុផលព្រៃឈើនានា ដូចជាទឹកឃ្មុំ ផ្លែឈើព្រៃ និងបន្លែព្រៃជាដើម។ សហគមន៍នៅតែផ្តល់អាទិភាពលើការថែរក្សាធនធានធម្មជាតិ និងមានផែនការអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចីរភាពបន្ថែមទៀត។ ភាពជោគជ័យរបស់សហគមន៍តាំងយូ ផ្តល់ការបំផុសគំនិតសម្រាប់សហគមន៍ផ្សេងទៀតក្នុងការការពារធនធានធម្មជាតិ និងលើកកម្ពស់ជីវភាពរបស់ពួកគាត់។ តាមរយៈការទទួលយកទេសចរណ៍ធម្មជាតិប្រកបដោយចីរភាព គណៈកម្មាធិការក្នុងសហគមន៍តាំងយូ បានរកឃើញវិធីមួយដើម្បីរក្សាធនធានធម្មជាតិរបស់ពួកគាត់សម្រាប់មនុស្សជំនាន់ក្រោយ ក្នុងពេលជាមួយគ្នាក៏បានធ្វើការលើកកម្ពស់ជីវភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ធផងដែរ។
ស្វែងយល់បន្ថែមអំពីកម្មវិធីជំនួយខ្នាតតូច
រូបថតនៃដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់អ្នកសម្របសម្រួលអង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំកម្ពុជា ទៅកាន់ភ្នំត្បែងមានជ័យ រួមគ្នាជាមួយ លោកអភិបាលខេត្តព្រះវិហារ ឯកឧត្តម គឹម រិទ្ធី មន្ទីរបរិស្ថានខេត្ត ប្រធានប្រចាំប្រទេស និងក្រុមការងាររបស់អង្គការសមាគមអភិរក្សសត្វព្រៃនៅកម្ពុជា (WCS Cambodia) និង តំណាងសហគមន៍តាំងយូ
១ នៃ 5

រឿងរ៉ាវ
05 July 2023
អង្គការសុខភាពពិភពលោកពង្រឹងសុវត្ថិភាពសុខភាពនៅព្រំដែនកម្ពុជាក្នុងអំឡុងពេលរាតត្បាតនៃជំងឺកូវីដ-១៩ និងនាពេលអនាគត
នៅដើមឆ្នាំ២០២៣នេះ ចំនួនមនុស្សដែលឆ្លងកាត់ព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃតាមច្រកទ្វារអន្តរជាតិដូងក្នុងខេត្តបាត់ដំបងនៃប្រទេស កម្ពុជាអាចមានរហូតដល់ ២០០នាក់ ជារៀងរាល់ថ្ងៃ។
ប៉ុន្តែក្នុងរយៈពេលពីរឆ្នាំមុននេះ ចំនួនអ្នកដំណើរឆ្លងកាត់ច្រកទ្វារអន្តរជាតិដូងចូលមកកម្ពុជាត្រូវបានគេរកឃើញថាអាចកើនដល់រាប់ពាន់នាក់ក្នុងមួយថ្ងៃ។ ក្នុងចំណោមនោះ ភាគច្រើនជាពលករចំណាកស្រុកដែលបានបាត់បង់ការងារនៅក្នុងប្រទេសថៃ ហើយព្យាយាមត្រឡប់មកផ្ទះដើម្បីស្វែងរកការថែទាំសុខភាព ឬចង់មកនៅជាមួយគ្រួសាររបស់ពួកគាត់វិញក្នុងអំឡុងពេលរាតត្បាតរបស់ជំងឺកូវីដ-១៩ជាសាកល។
ដំណើរត្រឡប់មកវិញនៃជនចំណាកស្រុកនៅពេលនោះបានកើនឡើងកាន់តែខ្លាំងឡើងបន្ទាប់ពីច្រកទ្វារព្រំដែនត្រូវបានបិទ ដើម្បីគ្រប់គ្រងការឆ្លងនៃវីរុសកូរ៉ូណាបំប្លែងថ្មី ទម្រង់ដែលតា ដែលកាន់តែងាយឆ្លងជាងមុន។
មន្ត្រីច្រកទ្វារព្រំដែនអន្តរជាតិដូង លោក គូ ប៉ូរ៉ាវុធ អាយុ៤៣ឆ្នាំ បានរំឭកពីថ្ងៃដ៏រវល់មួយនៅព្រំដែននោះថា៖ «ជនចំណាកស្រុកប្រហែល ៦០០នាក់ បានមកដល់ព្រំដែនមួយថ្ងៃមុនពេលកំណត់ ចំពេលដែលព្រំដែនត្រូវបានបិទ ដូចនេះពួកគាត់បានសម្រាកនៅក្នុងតង់ និងកណ្តាលវាលពេញមួយយប់។ ពេលនោះពិតជាពេលដែលខ្ញុំមិនអាចបំភ្លេចបាន។ ខ្ញុំអាណិតជនចំណាកស្រុកខ្មែរដែលត្រូវបានអនុញ្ញាតឱ្យចូលមកក្នុងប្រទេសកម្ពុជាវិញជាងគេ»។
ដោយវីរុសបំប្លែងថ្មី ដែលតា មានកម្រិតហានិភ័យខ្ពស់ កិច្ចប្រតិបត្តិការសម្រាប់ការឆ្លងព្រំដែនតាមបណ្តោយព្រំដែនប្រវែង ៨០០គីឡូម៉ែត្រជាប់នឹងប្រទេសថៃ ត្រូវបានពង្រីកយ៉ាងចាំបាច់ និងឆាប់រហ័សដើម្បីការពារសុខភាពរបស់អ្នកត្រឡប់មកស្រុកវិញទាំងអស់គ្នា និងទប់ស្កាត់ការឆ្លងរីករាលដាលក្នុងសហគមន៍ទ្រង់ទ្រាយធំនៅទីជនបទដែលអាចគំរាមគំហែងដល់សមត្ថភាពទប់ស្កាត់របស់ប្រព័ន្ធសុខាភិបាល។
តាមរយៈកម្មវិធីរួមរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ (UN) ដែលត្រូវបានគាំទ្រដោយរដ្ឋាភិបាលជប៉ុន អង្គការសុខភាពពិភពលោក (WHO) បានចាប់ដៃគូជាមួយអង្គការអន្តរជាតិទេសន្តរប្រវេសន៏ (IOM) មូលនិធិសហប្រជាជាតិសម្រាប់ប្រជាជន (UNFPA) និងមូលនិធិសហប្រជាជាតិដើម្បីកុមារ (UNICEF) ដើម្បីជួយដល់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក្នុងការពង្រឹងសុវត្ថិភាពសុខភាពនៅតាមខេត្តជាប់ព្រំដែនពោលគឺ ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ បាត់ដំបង និងឧត្តរមានជ័យ ខណៈពេលដែលជំងឺកូវីដ-១៩រាតត្បាតជាសកល។
អ្នកនាង ឈឿប យឿត អាយុ ២៩ឆ្នាំ ដែលមានមុខងារអតីតជាឆ្មបមុនពេលមានការរាតត្បាតជាសកលនៃជំងឺកូវីដ-១៩ ហើយបានក្លាយខ្លួនជាមន្ត្រីច្រកទ្វារព្រំដែនបឹងត្រកួននៅខេត្តបន្ទាយមានជ័យក្នុងឆ្នាំ២០២២ ដើម្បីជួយក្នុងផ្នែកវិធានការបង្ការជំងឺកូវីដ-១៩ ដែលត្រូវបានដាក់បន្ថែមដើម្បីអនុញ្ញាតឱ្យពលករធ្វើការតាមរដូវកាល និងប្រជាពលរដ្ឋក្នុងស្រុកអាចឆ្លងកាត់ព្រំដែនដើម្បីធ្វើកិច្ចការជាប្រចាំថ្ងៃ។
អ្នកនាង យឿត បានយល់ឃើញថាការងារខាងលើនេះជាឱកាសរៀនសូត្រមួយដែលបានជួយឱ្យគាត់កាន់តែមានទំនុកចិត្ត និងត្រៀមខ្លួនជាស្រេចសម្រាប់ការឆ្លើយតបបន្ទាន់នាពេលអនាគត។
អ្នកនាងបាននិយាយថា៖ «ខ្ញុំចូលចិត្តការងារនេះដោយសារតែវាបានបង្ហាត់បង្រៀនខ្ញុំ និងជួយឱ្យខ្ញុំរីកចម្រើនជាងមុន។ ឥឡូវនេះ ខ្ញុំមានអារម្មណ៍ជឿជាក់ជាងពេលដែលខ្ញុំទើបនឹងចាប់ផ្ដើមដំបូង។ ពេលនោះខ្ញុំភ័យណាស់»។
អង្គការសុខភាពពិភពលោកបានធ្វើការជាមួយក្រសួងសុខាភិបាល និងមន្ទីរសុខាភិបាលខេត្ត ដើម្បីបណ្តុះបណ្តាលបុគ្គលិកមណ្ឌលសុខភាព បុគ្គលិកព្រំដែន និងបុគ្គលិកមណ្ឌលចត្តាឡីស័ក ក្នុងការបង្ការ និងគ្រប់គ្រងការឆ្លងមេរោគ របៀបថែទាំអ្នកជំងឺកូវីដ-១៩ និងវិធីជួយដល់ជនចំណាកស្រុកដែលវិលត្រឡប់មកវិញ ដើម្បីឱ្យពួកគាត់ទទួលបាននូវការស្វាគមន៍ប្រកបដោយមនុស្សធម៌ និងសេចក្តីថ្លៃថ្នូរដើម្បីធានាឱ្យបាននូវសិទ្ធិជាមូលដ្ឋានរបស់ពួកគាត់។ អង្គការសុខភាពពិភពលោកក៏បានធ្វើការចុះពិនិត្យទីតាំង បង្វឹកនៅនឹងកន្លែង ដឹកនាំវគ្គបណ្តុះបណ្តាលក្រុមគ្រូបង្គោល រៀបចំសិក្ខាសាលាតាមបណ្តាញអុីនធឺណិត និងពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយវិស័យផ្សេងៗទៀតផងដែរ។
លោកជំទាវ ជូ ប៊ុនអេង រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងមហាផ្ទៃ បានមានប្រសាសន៍ថា កម្មវិធីរួមគ្នានេះគឺជាផ្នែកមួយដ៏សំខាន់នៃការឆ្លើយតរបស់ប្រទេសកម្ពុជាទៅនឹងជំងឺរាតត្បាតជាសាកល។
លោកជំទាវបានមានប្រសាសន៍ថា៖ «កាលពីមុន យើងមិនបានត្រៀមខ្លួនប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺរាតត្បាតដ៏ឆាប់រហ័សដូចកូវីដ-១៩នេះទេ ប៉ុន្តែកម្មវិធីរួមរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិបានឆ្លើយតបទៅនឹងបញ្ហា និងតម្រូវការរបស់យើង ជាពិសេសក្នុងការទប់ស្កាត់ការរីករាលដាលនៃជំងឺឆ្លងដែលពាក់ព័ន្ធនឹងចលនាចល័តរបស់ប្រជាជន ជាឧទាហរណ៍ដោយផ្តោតបន្ថែមលើការគ្រប់គ្រងសុខភាពនៅតាមច្រកទ្វារព្រំដែនជាមួយសហគមន៍ជនចំណាកស្រុក។
«វិធានការអាហារ កម្ចាត់មេរោគ ទឹកស្អាត និងអនាម័យ ការស្ទង់កម្ដៅ ការបណ្តុះបណ្តាលផ្នែកសីលធម៌ ការធ្វើចត្តាឡីស័កតាមស្ដង់ដារ សេវាសុខភាព និងជំនួយផ្នែកអប់រំសុខភាពសម្រាប់ទាំងមណ្ឌលចត្តាឡីស័ក និងមណ្ឌលសុខភាព ក៏ដូចជាការលើកកម្ពស់ជីវភាពរស់នៅក្នុងសហគមន៍ សុទ្ធសឹងតែបានរួមចំណែកកាត់បន្ថយការរីករាលដាលយ៉ាងឆាប់រហ័សរបស់ជំងឺកូវីដ-១៩»។
កម្មវិធីរួមរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិមិនត្រឹមតែបានជួយដល់បុគ្គលិកសុខាភិបាល បុគ្គលិកព្រំដែន និងបុគ្គលិកចត្តាឡីស័កនៅក្នុងខេត្តទាំងបីឱ្យអាចឆ្លើយតបទៅនឹងភាពស្មុគស្មាញនៃជំងឺរាតត្បាតសាកលកូវីដ-១៩ប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែកម្មវិធីរួមនេះក៏បានពង្រឹងប្រព័ន្ធថែទាំសុខភាព និងប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងព្រំដែន ដើម្បីការពារ រៀបចំ និងឆ្លើយតបទៅនឹងគ្រោះអាសន្ននាពេលអនាគតផងដែរ។ បុគ្គលិកពាក់ព័ន្ធបានបង្កើននូវចំណេះដឹង និងជំនាញរបស់ពួកគាត់លើជំងឺឆ្លង ការបង្ការ និងការគ្រប់គ្រងជំងឺរាតត្បាត ហើយឥឡូវនេះគាត់ក៏មាននីតិវិធីជាស្តង់ដារដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងការផ្ទុះជំងឺនាពេលអនាគត និងគ្រោះអាសន្នផេ្សងៗ។
លោក ប៉ូរ៉ាវុធ បានឱ្យដឹងថា ជំនួយពីកម្មវិធីរួមនេះបានធ្វើឱ្យក្រុមរបស់លោកអាចត្រៀមខ្លួនបានល្អប្រសើរជាងមុនសម្រាប់គ្រោះអាសន្ននាពេលអនាគត។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖ «ពួកយើងនឹងអាចគ្រប់គ្រងស្ថានការណ៍សុខភាពបានល្អជាងពីរឆ្នាំមុន។ នៅពេលនោះ អ្វីៗគឺថ្មីទាំងស្រុងសម្រាប់ពួកយើង ប៉ុន្តែកន្លងមកនេះ យើងបានរៀនពីបទពិសោធន៍ ហើយបានទទួលការគាំទ្រជាបន្តបន្ទាប់ពីក្រសួងសុខាភិបាល និងអង្គការសុខភាពពិភពលោក»។
១ នៃ 5

រឿងរ៉ាវ
13 June 2023
ដំណើររបស់ រឹទ្ធ ទាវ៖ ការពង្រឹងសិទ្ធិអំណាចយុវជនកម្ពុជានៅកន្លែងធ្វើការ និងលើសពីនេះ
យុវជនកម្ពុជាប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាមួយចំនួនក្នុងវិស័យការងារ ដោយសារតម្រូវការការងារខ្ពស់ និងការផ្គត់ផ្គង់នៅមានកម្រិត ក៏ដូចជាកង្វះខាតនូវជំនាញចាំបាច់ និងការអប់រំ។ យុវជនជាច្រើនត្រូវចាប់ផ្តើមធ្វើការបន្ទាប់ពីបញ្ចប់វិទ្យាល័យ ដោយសារឧបសគ្គផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ ហើយជារឿយៗពួកគាត់មិនដឹងពីច្បាប់ការងារ ដែលធ្វើឱ្យពួកគេងាយរងគ្រោះទៅនឹងការកេងប្រវ័ញ្ច។ រឹទ្ធ ទាវ បានរៀនពីសិទ្ធិនៅកន្លែងធ្វើការ នៅពេលដែលនាងបានចូលរួមក្នុងវគ្គបណ្តុះបណ្តាលស្តីពីសិទ្ធិយុវជននៅកន្លែងធ្វើការសម្រាប់សហគ្រិនវ័យក្មេងដែលផ្តល់ដោយអង្គការអន្តរជាតិផ្នែកការងារ (ILO)។ កម្មវិធីនេះគឺជាផ្នែកមួយនៃកម្មវិធីមុខរបរ និងការងារសម្រាប់យុវជននៅកម្ពុជា (DEY) ដែលជាគំនិតផ្តួចផ្តើមរួមគ្នារបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ដើម្បីគាំទ្រយុវជនកម្ពុជាឱ្យទទួលបានឱកាសការងារសមរម្យ និងផលិតភាព។
ក្នុងទស្សវត្សរ៍ឆ្នាំ ២០១០ ទាវ រំភើបចិត្តក្នុងការទទួលបានការងារដំបូងជានារីបម្រើការនៅភោជនីយដ្ឋានក្នុងស្រុកមួយក្នុងក្រុងសៀមរាប ប៉ុន្តែនាងបានចុះកិច្ចសន្យាការងារដោយមិនបានអានកិច្ចសន្យានោះទេ ព្រោះការភ័យ និងខ្វះការយល់ដឹងផងនោះ។ បទពិសោធន៍នេះនៅតែជារឿងធម្មតាសម្រាប់យុវជនជាច្រើនក្នុងប្រទេសកម្ពុជា នៅពេលដែលពួកគេត្រូវបានជ្រើសរើសឱ្យធ្វើការ។
«ជាធម្មតា យើងមិនខ្វល់ពីកិច្ចសន្យាការងាររបស់យើងទាល់តែសោះ ទោះបីជាយើងដឹងថាវាសំខាន់ក៏ដោយ ខ្ញុំមិនខ្វល់ក្នុងការអានអ្វីគ្រប់យ៉ាងនៅក្នុងកិច្ចសន្យា ដូចជាលក្ខខណ្ឌ តម្រូវការ អ្វីដែលខ្ញុំទទួលបាន និងអ្វីដែលខ្ញុំមិនទទួលបាន។ ខ្ញុំមិនដែលដឹងទេ ហើយខ្ញុំបានគិតថា និយោជកជាអ្នកសម្រេចគ្រប់យ៉ាង» ការលើកឡើងរបស់ទាវ ដោយឆ្លុះបញ្ចាំងពីគំនិតរបស់នាងកាលពេលដែលនាងចុះកិច្ចសន្យាដំបូងៗ។
សព្វថ្ងៃ រឹទ្ធ ទាវ មានអាយុ២៨ឆ្នាំ ជាអ្នកមើលការខុសត្រូវសង្គម និងជាគ្រូបណ្តុះបណ្តាលនៅមជ្ឈមណ្ឌលបណ្តុះបណ្តាលផ្នែកបដិសណ្ឋារកិច្ចមួយក្នុងខេត្តសៀមរាប។ នាងបង្រៀនសិក្ខាកាមវ័យក្មេងនូវជំនាញបដិសណ្ឋារកិច្ច និងជំនាញទន់ ដូចជាការប្រាស្រ័យទាក់ទងប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព ការគិតត្រិះរិះពិចារណា និងផែនការអាជីពផងដែរ។ គោលបំណងរបស់ទាវ គឺធានាឱ្យសិក្ខាកាមក្លាយជាបុគ្គលិកដែលមានសមត្ថភាព និងជាពលរដ្ឋល្អក្នុងសង្គមកម្ពុជា។
ទាវ ជាមនុស្សចង់ចេះ ចង់ដឹង ហើយនាងបន្តការសិក្សាជារៀងរាល់ថ្ងៃ។ នាងជឿជាក់ថា ដើម្បីបង្រៀនក្មេងៗជំនាន់ក្រោយនៅក្នុងមជ្ឈមណ្ឌលរបស់នាង នាងក៏ត្រូវបន្តរៀនអ្វីដែលថ្មីគ្រប់ពេល។ តំណាងឱ្យអង្គការរបស់នាង ក្នុងសមត្ថភាពជាសមាជិកគណៈគ្រប់គ្រង ទាវ បានចូលរួមក្នុងវគ្គបណ្តុះបណ្តាលស្តីពីសិទ្ធិយុវជននៅកន្លែងធ្វើការសម្រាប់សហគ្រិនវ័យក្មេងដែលផ្តល់ដោយអង្គការអន្តរជាតិផ្នែកការងារ (ILO)។ នាងបានសិក្សាអំពីច្បាប់ការងារ សិទ្ធិ និងទំនួលខុសត្រូវ នៅកន្លែងធ្វើការរបស់យុវជន ធៀបនឹងសិទ្ធិ និងកាតព្វកិច្ចរបស់និយោជក។ ក្រៅពីជាតំណាងឱ្យនិយោជករបស់នាងក្នុងការបណ្តុះបណ្តាល ទាវក៏បានដាក់ខ្លួនជាបុគ្គលិកវ័យក្មេងម្នាក់ ដែលត្រូវតែដឹងអំពីសិទ្ធិការងារ និងការទទួលខុសត្រូវរបស់នាងនៅកន្លែងធ្វើការផងដែរ។
«ការដឹងពីសិទ្ធិរបស់និយោជិត និងនិយោជករបស់ខ្ញុំ បានផ្តល់ឱ្យខ្ញុំនូវទំនុកចិត្តនៅកន្លែងធ្វើការ។ ខ្ញុំមានអារម្មណ៍ថាមានសុវត្ថិភាព ក្នុងការតស៊ូមតិ ដើម្បីសិទ្ធិរបស់យើងនៅកន្លែងធ្វើការ ព្រោះខ្ញុំមានចំណេះដឹង ហើយលែងខ្លាចក្នុងការចែករំលែកយោបល់របស់ខ្ញុំជាមួយនិយោជករបស់ខ្ញុំទៀតហើយ។ ខ្ញុំមានអារម្មណ៍ថា ខ្ញុំមានអំណាច។»
ជាលទ្ធផលនៃការបណ្តុះបណ្តាល និងចំណេះដឹងថ្មីរបស់ទាវ ការផ្លាស់ប្តូរជាវិជ្ជមានបានកើតឡើងនៅកន្លែងធ្វើការរបស់នាង។ នាងបានប្រើប្រាស់ការយល់ដឹងរបស់នាងអំពីច្បាប់ការងារ ដើម្បីចរចា ការផ្តល់ធានារ៉ាប់រងឯកជន បន្ថែមសម្រាប់បុគ្គលិកទាំងអស់ រួមជាមួយនឹងបេឡាជាតិរបបសន្តិសុខសង្គម (ប.ស.ស) ផងដែរ។ ឥឡូវនេះនិយោជករបស់នាង រួមចំណែកដល់គម្រោងប្រាក់សោធននិវត្តន៍របស់បេឡាជាតិរបបសន្តិសុខសង្គមទៀតផង។
ទាវមានមោទនភាពយ៉ាងខ្លាំងចំពោះការផ្លាស់ប្តូរទាំងនេះ ហើយក្នុងនាមជាគ្រូបណ្តុះបណ្តាល និងជាអ្នកមើលការខុសត្រូវសង្គម នាងមានតួនាទីសំខាន់ក្នុងការបញ្ជូនអ្វីដែលនាងដឹងដល់សិស្សរបស់នាងផងដែរ។
ទាវ ជឿជាក់ថា ប្រជាជនកម្ពុជាដែលចាប់ផ្តើមធ្វើការតាំងពីវ័យក្មេង គួរតែមានការបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ និងជំនាញទន់ អមជាមួយការអប់រំអំពីច្បាប់ការងារ ដើម្បីរៀបចំខ្លួនឱ្យបានល្អមុនពេលចូលទៅក្នុងទីផ្សារការងារ ធានាបាននូវការការពារខ្លួន និងការតស៊ូមតិ ដើម្បីសិទ្ធិរបស់ពួកគេ។ តាមរយៈការផ្តល់ការអប់រំ និងការផ្សព្វផ្សាយតាមគោលដៅ បុគ្គលិកវ័យក្មេងអាចទាមទារ ការយកចិត្តទុកដាក់ដោយយុត្តិធម៌ និងជួយកសាងទីផ្សារការងារប្រកបដោយសមធម៌បន្ថែមទៀតនៅកម្ពុជា។
កម្មវិធីមុខរបរ និងការងារសម្រាប់យុវជននៅកម្ពុជា ដំណាក់កាលទី 2 (DEY II) ដែលផ្តល់មូលនិធិដោយទីភ្នាក់ងារស្វីសសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ (SDC) និងអនុវត្តដោយទីភ្នាក់ងារអង្គការសហប្រជាជាតិចំនួនបួន គឺ ILO UNESCO UNICEF និង UNIDO កំពុងគាំទ្រដល់ស្ត្រី និងបុរសឱ្យទទួលបានការងារសមរម្យ និងផលិតភាពតាមរយៈការត្រៀមខ្លួនឱ្យកាន់តែប្រសើរឡើង ដើម្បីបំពេញតម្រូវការទីផ្សារការងារ និងសម្រាប់ការងារប្រកបដោយគុណភាព។ ILO បានបើកវគ្គបណ្តុះបណ្តាលស្តីពីសិទ្ធិយុវជននៅកន្លែងធ្វើការសហគ្រិនវ័យក្មេងក្នុងក្របខណ្ឌ DEY II។ គោលបំណងគឺពង្រឹងសិទ្ធិអំណាចដល់យុវជនតាមរយៈការលើកកម្ពស់សិទ្ធិយុវជននៅកន្លែងធ្វើការរបស់ពួកគេ។ ស្វែងយល់បន្ថែមទៀតអំពី DEY II
១ នៃ 5

សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាន
21 September 2023
WFP និង គណៈប្រតិភូកម្ពុជា បំពេញទស្សនកិច្ចសិក្សានៅប្រទេសកូរ៉េ ដើម្បីពង្រឹងកម្មវិធីផ្ដល់ស្បៀងអាហារតាមសាលារៀន
លោកស្រី គ្លែរ កូណាន់ នាយិកាប្រចាំប្រទេសរបស់ WFP នៅកម្ពុជាមានប្រសាសន៍ថា «ជាមួយនឹងកម្មវិធីផ្ដល់ស្បៀងអាហារតាមសាលារៀនដោយប្រើប្រាស់កសិផលសហគមន៍ (HGSF) របស់យើង កម្ពុជាមានគោលបំណងផ្តល់អាហារដល់កុមារផង ហើយស្របពេលជាមួយនោះ ក៏លើកកម្ពស់កែលម្អអាហារូបត្ថម្ភ ពង្រឹងការអប់រំនិងការអភិវឌ្ឍន៍ជនបទ និងបង្កើនសន្តិសុខស្បៀងផងដែរ។ ជំនួយគាំទ្ររបស់ KOICAកន្លងមកទៅលើកម្មវិធី បានផ្ដល់នូវការកែប្រែគួរឱ្យកត់សម្គាល់ទៅលើការកសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធសំខាន់ៗតាមសាលារៀន និងលើកកម្ពស់សមត្ថភាពរបស់អ្នកអនុវត្តកម្មវិធី។ ជំនួយនេះក៏បាន រួមចំណែកទៅដល់សេដ្ឋកិច្ចក្នុងស្រុកផងដែរ តាមរយៈការលើកកម្ពស់ការដាំដុះកសិផលតាមផ្ទះសម្រាប់ផ្គត់ផ្គង់តាមមូលដ្ឋាន ការបង្កើនភាពអង់អាចរបស់កសិករ ការលើកកម្ពស់កំណើនកសិកម្ម និងការបង្កើតនូវប្រព័ន្ធស្បៀងមួយដែលប្រកបដោយនិរន្តរភាព។»
គណៈប្រតិភូដែលដឹកនាំដោយឯកឧត្តមណាតប៊ុនរឿន រដ្ឋលេខាធិការនៃក្រសួងអប់រំនិងដែលរួមមានសមាសភាពមន្ត្រីសំខាន់ៗមកពីក្រសួងអប់រំ ក្រសួងកសិកម្ម ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចនិងហិរញ្ញវត្ថុ ក្រុមប្រឹក្សាជាតិគាំពារសង្គម និងក្រុមប្រឹក្សាស្ដារអភិវឌ្ឍវិស័យកសិកម្មនិងជនបទ នឹងបានសិក្សាស្វែងយល់អំពីការអនុវត្ត កម្មវិធីផ្ដល់ស្បៀងអាហារតាមសាលារៀននៅប្រទេសកូរ៉េ ដោយផ្តោតលើគោលនយោបាយ យន្តការអនុវត្តការងារ និងការសម្របសម្រួលអន្តរក្រសួង។ គណៈប្រតិភូនឹងចូលរួមជាមួយសមភាគីកូរ៉េ ដើម្បីសង្កេតមើលដំណើរការលទ្ធកម្មស្បៀងតាមមូលដ្ឋាន និងទស្សនកិច្ចនៅតាមសាលារៀនក្នុងសហគមន៍ដែលទើបកំពុងអនុវត្តកម្មវិធីនេះ។ បន្ទាប់មក គណៈប្រតិភូនឹងជួបជាមួយមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់នៅទីស្នាក់ការកណ្តាលរបស់ KOICA ដើម្បីស្វែងយល់បន្ថែមអំពីការអនុវត្តកម្មវិធី ការគ្រប់គ្រង ការអភិវឌ្ឍគោលនយោបាយ យុទ្ធសាស្រ្តហិរញ្ញវត្ថុបែបច្នៃប្រឌិត និងតួនាទីរបស់វិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា និងការច្នៃប្រឌិតក្នុងការរចនាកម្មវិធីប្រកបដោយនិរន្តរភាព និងបង្កើតកិច្ចសហការប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពជាមួយដៃគូចម្រុះ និងភាគីពាក់ព័ន្ធ។
ឯកឧត្តម ហង់ ជួនណារ៉ុន ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី និងជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា បានសង្កត់ធ្ងន់លើសារៈសំខាន់នៃការផ្តល់អាទិភាពដល់សុខភាពសិស្ស តាមរយៈកម្មវិធីអាហារូបត្ថម្ភ និងការគ្រប់គ្រងគុណភាពអាហារនៅតាមសាលារៀន ដែលជាកម្លាំងចលករដ៏មានឥទ្ធិពលសម្រាប់កំណែទម្រង់ការអប់រំក្នុងអាណត្តិទី៧នៃរាជរដ្ឋាភិបាល។
«ដំណើរទស្សនកិច្ចសិក្សាទៅប្រទេសកូរ៉េនេះ ស្របទៅតាមចក្ខុវិស័យរបស់កម្ពុជាសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយនិរន្តរភាព និងបរិយាប័ន្ន ដែលអនុញ្ញាតឲ្យមានការចែករំលែកចំណេះដឹងរវាងប្រទេសទាំងពីរ។ វាគឺជាព្រឹត្តិការណ៍សំខាន់មួយក្នុងកិច្ចសហការរវាងកម្ពុជានិងកូរ៉េ ដែលអាចធ្វើទៅបានតាមរយៈជំនួយគាំទ្រដ៏មានតម្លៃរបស់ KOICA។ ដំណើរទស្សនកិច្ចនេះបញ្ជាក់ពីភាពជាដៃគូដ៏ជ្រាលជ្រៅរវាងប្រទេសទាំងពីររបស់យើង និងបង្ហាញពីការប្តេជ្ញាចិត្តរួមគ្នារបស់យើងក្នុងការលើកកម្ពស់ការអប់រំ អាហារូបត្ថម្ភ និងការអភិវឌ្ឍជនបទ។» ឯកឧត្តម ហង់ជួន ណារ៉ុន បានបញ្ជាក់ដូច្នេះ ដោយសេចក្ដីសាទរ និងបានបន្ថែមថា តាមរយៈកម្មវិធីជំនួយចម្រុះរបស់ប្រទេសកូរ៉េ កម្ពុជាកំពុងត្រួសត្រាយផ្លូវឆ្ពោះទៅកាន់អនាគតដ៏ត្រចះត្រចង់សម្រាប់វិស័យអប់រំ អាហារូបត្ថម្ភ និងការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព។
លទ្ធផលនៃដំណើរទស្សនកិច្ចសិក្សានេះនឹងរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់ដល់ការអនុវត្តគោលនយោបាយស្ដីអំពីការផ្តល់ស្បៀងអាហារតាមសាលារៀននៅកម្ពុជា និងការអភិវឌ្ឍកម្មវិធីជាតិផ្ដល់ស្បៀងអាហារតាមសាលារៀនដោយប្រើប្រាស់កសិផលសហគមន៍ ក្នុងខណៈពេលដែលកម្មវិធីនេះកំពុងឈានដល់ដំណាក់កាលសំខាន់ក្នុងការផ្ទេរមកក្នុងការគ្រប់គ្រងទាំងស្រុងរបស់រាជារដ្ឋាភិបាលក្នុងឋាន:យន្តការមួយដ៏សំខាន់នៃបណ្តាញសុវត្ថិភាពសង្គម ។
# # #
កម្មវិធីស្បៀងអាហារពិភពលោកនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ គឺជាអង្គការមនុស្សធម៌ដ៏ធំជាងគេបំផុតនៅលើពិភពលោក ដែលជួយសង្គ្រោះជីវិតមនុស្សក្នុងគ្រាអាសន្ន និងប្រើជំនួយស្បៀងអាហារ ជាវិធីកសាងមាគ៌ាឆ្ពោះទៅកាន់សន្តិភាព ស្ថិរភាព និងវិបុលភាព សម្រាប់ប្រជាជនដែលបានឆ្លងកាត់ជម្លោះ គ្រោះមហន្តរាយ និងផលប៉ះពាល់នៃការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។
១ នៃ 5
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាន
16 August 2023
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរួម កម្ពុជាអបអរការបោះជំហានទៅមុខក្នុងការជំរុញការអភិវឌ្ឍស្តង់ដារម្ហូបអាហារ នៅគ្រប់ដំណាក់កាលនៃខ្សែច្រវ៉ាក់ម្ហូបអាហារ
ក្រុមអ្នករៀបចំគោលនយោបាយ ដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល អ្នកជំនាញ វិស័យឯកជន អ្នកស្រាវជ្រាវ សាស្ត្រាចារ្យ និស្សិត កសិករ និងក្រុមយុវជនបានអំពាវនាវដល់ប្រជាជនគ្រប់រូប នៅគ្រប់ទីកន្លែង រួមគ្នាជួយធានាឱ្យបានសុវត្ថិភាពម្ហូបអាហារសម្រាប់គ្រប់គ្នា។ នេះជាលើកទី២ ដែលកម្ពុជាបានប្រារព្ធពិធីអបអរទិវាសុវត្ថិភាពម្ហូបអាហារពិភពលោក។ ចំពោះការអបអរព្រឹត្តិការណ៍ស្តីពីទិវាសុវត្ថិភាពម្ហូបអាហារពិភពលោកនៅកម្ពុជាឆ្នាំនេះ នឹងត្រូវដឹកនាំនិងសម្របសម្រួលដោយក្រុមប្រឹក្សាស្ដារអភិវឌ្ឍន៍វិស័យកសិកម្ម និងជនបទ ក្រោមប្រធានបទជាសកល “ស្តង់ដារម្ហូបអាហារជួយសង្គ្រោះជីវិត”។
ឯកឧត្តម ឌិត ទីណា រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ បានមានប្រសាសន៍ថា៖
“ជំងឺដែលបណ្តាលមកពីម្ហូបអាហារ គឺជាបញ្ហាប្រឈមសុខភាពសាធារណៈនៅទូទាំងតំបន់ រួមទាំងកម្ពុជាផងដែរ។ យើងបានប្ដេជ្ញាលើកកម្ពស់របបអាហារសុខភាពសម្រាប់ទាំងអស់គ្នា តាមអភិក្រមពហុវិស័យ (multisector approach) ដើម្បីធ្វើឱ្យមានរបបអាហារសុខភាពនិងអាហារសុវត្ថិភាព ងាយស្រួលអាចរកបាន មានតម្លៃសមរម្យ និងឆ្លើយតបចំពោះបញ្ហាអាហារូបត្ថម្ភគ្រប់ទម្រង់។ ប៉ុន្តែកិច្ចនេះ ក៏ត្រូវការកិច្ចសហការពីអ្នកពាក់ព័ន្ធទាំងឡាយឱ្យចូលរួមដោយស្មោះស្ម័គ្រទើបអាចទទួលបានជោគជ័យក្នុងការអនុវត្តសុវត្ថិភាពម្ហូបអាហារ។ អ្នកពាក់ព័ន្ធទាំងនោះ មានរួមទាំងវិស័យឯកជន អ្នកប្រើប្រាស់ និងស្ថាប័នរាជរដ្ឋាភិបាលទាំងថ្នាក់ជាតិ និងថ្នាក់ក្រោមជាតិ “ ។ ជំងឺបណ្តាលមកពីម្ហូបអាហារ នៅតែជាបញ្ហាប្រឈមសុខភាពសាធារណៈធ្ងន់ធ្ងរនៅកម្ពុជានៅឡើយ។ នៅចន្លោះឆ្នាំ២០១០-២០១៥ ជាងពាក់កណ្តាលនៃការផ្ទុះឡើងនៃជំងឺដែលបានរាយការណ៍មក គឺបណ្តាល មកពីការពុលអាហារ ឬរោគរាគរូស។ លើសពីនេះទៅទៀត នៅចន្លោះឆ្នាំ២០១៤-២០១៩ ការផ្ទុះជំងឺឆ្លងបង្កដោយម្ហូបអាហារចំនួន១៣៤ករណី ត្រូវបានរកឃើញថាកើតឡើងដោយសារកង្វះការប្រតិបត្តិអនាម័យខ្ជាប់ខ្ជួនជាពិសេសអំឡុងពេលរៀបចំទុកដាក់អាហារ ការគ្រប់គ្រងកម្រិតសីតុណ្ហភាពម្ហូបអាហារមិនបានត្រឹមត្រូវ
ការឆ្លងរាលដាលពីមួយទៅមួយ និងការប្រើប្រាស់គ្រឿងផ្សំម្ហូបអាហារ និងប្រភពទឹកមិនស្អាត។ វេជ្ជបណ្ឌិតណាហ្គីស្សា ខូជេវ៉ា តំណាងស្តីទីអង្គការសុខភាពពិភពលោកប្រចាំនៅកម្ពុជាមានប្រសាន៍ថា៖ “សុវត្ថិភាពម្ហូបអាហារចាំបាច់ណាស់ដើម្បីធានាបាននូវសន្តិសុខស្បៀង និងអាហារូបត្ថម្ភ។ លុះត្រាតែអាហារមានសុវត្ថិភាព ទើបអាចបំពេញតម្រូវការអាហារូបត្ថម្ភបាន និងជួយមនុស្សពេញវ័យរស់នៅប្រកបដោយសុខុមាលភាព និងជីវិតកាន់តែប្រសើរ ព្រមទាំងជួយកុមារលូតលាស់ និងអភិវឌ្ឍរាង្គកាយ”។ “ប្រៀបធៀបទៅនឹងកម្រិតសាកលនៅតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍មានកំណើនជំងឺប្រភេទនេះ និងមានអត្រាអ្នកបាត់បង់ជីវិតដោយសារជំងឺបង្កដោយម្ហូបអាហារនេះយ៉ាងច្រើន។ ការបោះជំហានទៅមុខប្រកបដោយភាពវិជ្ជមានរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានជួយពង្រឹងសុវត្ថិភាពម្ហូបអាហារនិងជួយការពារសុខភាពប្រជាជនកម្ពុជាគ្រប់គ្នារហូតមកដល់ពេលបច្ចុប្បន្ននេះ” ។ ដោយមើលឃើញពីសារៈសំខាន់នៃការចូលរួម និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការគ្នាទៅលើស្តង់ដារម្ហូបអាហារ និងកិច្ចគាំពារដល់សុខភាពអ្នកប្រើប្រាស់ លោក អ៊ុំ កុសល ឧបការីតំណាងអង្គការស្បៀង និងកសិកម្មនៃ សហប្រជាជាតិ (FAO) ប្រចាំប្រទេសកម្ពុជា បានគូសបញ្ជាក់ថាៈ “សុវត្ថិភាពម្ហូបអាហារ គឺជាទំនួលខុសត្រូវចម្បងរបស់ភាគីទាំងអស់ ដែលធ្វើការក្នុងខ្សែច្រវ៉ាក់អាហារ គិតចាប់ពីអ្នកផលិត អ្នកកែច្នៃ ស្ថាប័នគ្រប់គ្រងម្ហូបអាហារ ម្ចាស់អាជិវកម្មរហូតដល់អ្នកប្រើប្រាស់។ ការជួបជុំនាថ្ងៃនេះ គឺជាសញ្ញានៃការទទួលស្គាល់ចំពោះអត្ថប្រយោជន៍ភាពជាដៃគូ និងស្មារតីនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការកាន់តែស្អិតរមួតក្នុងចំណោមភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់តាមខ្សែច្រវ៉ាក់តម្លៃ ចាប់តាំងពីការផលិតនៅកសិដ្ឋានរហូតដល់អាហារនៅលើតុ ហើយនៅពេលនិយាយពីសុវត្ថិភាពម្ហូបអាហារ គឺត្រូវគិតពីបរិយាកាសម្ហូបអាហារ ព្រមទាំងជម្រើសរបស់អ្នកប្រើប្រាស់”។ ស្របតាមខ្សែច្រវ៉ាក់តម្លៃនៃសុវត្ថិភាពម្ហូបអាហារ កិច្ចពិភាក្សាក្នុងព្រឹត្តិការណ៍រំលឹកខួបនេះនឹងគ្របដណ្តប់លើប្រធានបទជាច្រើន រួមមាន៖ស្តង់ដារម្ហូបអាហារក្នុងដំណើរការផលិតកម្ម ស្ដង់ដារម្ហូបអាហារសម្រាប់អ្នកលក់តាមដងផ្លូវនិងអ្នកលក់នៅតាមតូប ការការពារសុខភាពអ្នកប្រើប្រាស់និងធានាការអនុវត្តដោយស្មើភាពក្នុងវិស័យពាណិជ្ជកម្មម្ហូបអាហារ ស្តង់ដារម្ហូបអាហារនិងការដាក់ស្លាកសញ្ញាសម្គាល់ ស្តង់ដារម្ហូបអាហារនៅសាលារៀននិងដំណើរឆ្ពោះទៅរកការអនុលោមភាពជាសាកលក្នុងចំណោមវិស័យផ្សេងៗទៀត។ ប្រធានបទជាច្រើននឹងលើកឡើងពីសារៈសំខាន់នៃភាពជាដៃគូរវាងតួអង្គពាក់ពន្ឋ័ជាមួយវិស័យផ្សេងៗ និងផលប៉ះពាល់នៃស្តង់ដារសុវត្ថិភាពម្ហូបអាហារចំពោះអ្នកប្រើប្រាស់ សុខភាពសាធារណៈ សេដ្ឋកិច្ចនិងសង្គមផងដែរ។ លោក សុខ ណារិន តំណាងអង្គការសហប្រជាជាតិដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ឧស្សាហកម្ម (UNIDO) បានមានប្រសាសន៍ដោយឆ្លុះបញ្ចាំងចំពោះគំនិតផ្តួចផ្តើមក្នុងការពង្រឹងស្តង់ដារវិស័យម្ហូបអាហារថា៖ “ឧស្សាហកម្មកែច្នៃម្ហូបអាហាររបស់កម្ពុជាមានសក្តានុពលសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច។ រដ្ឋាភិបាលបានខិតខំពង្រឹងសុវត្ថិភាពនិងស្តង់ដារម្ហូបអាហារ ស្របពេលដែលប្រទេសនេះ កំពុងបោះជំហានចូលទៅក្នុងទីផ្សារពិភពលោក។ បច្ចុប្បន្នយើងកំពុងជួយចងក្រងក្របខ័ណ្ឌច្បាប់ និងប្រព័ន្ធត្រួតពិនិត្យម្ហូបអាហារជាច្រើន តាមរយៈការកសាងសមត្ថភាព ដើម្បីធានាបាននូវស្តង់ដារម្ហូបអាហារកាន់តែប្រសើរនិងឆ្លើយតបទៅនឹងតម្រូវការសុខភាពសាធារណៈ។ តាមរយៈ ការផ្តល់មូលនិធិរបស់សហភាពអឺរ៉ុប (EU) យើងកំពុងអនុវត្តប្រព័ន្ធសុវត្ថិភាពម្ហូបអាហារក្នុងវិស័យជលផល ដោយធ្វើយ៉ាងណាឱ្យមានភាពស៊ីសង្វាក់គ្នាជាមួយលក្ខខ័ណ្ឌតម្រូវនានារបស់សហភាពអឺរ៉ុប ព្រមទាំងអាចយកទៅប្រើក្នុងវិស័យផ្សេងទៀតផងដែរ។ ការប្រារព្ធពិធីនេះ បានផ្តល់នូវឱកាស ដើម្បីពិនិត្យមើលវឌ្ឍនភាពសមិទ្ធិផលដែលសម្រេចបានក្នុងការជំរុញការអភិវឌ្ឍស្តង់ដារម្ហូបអាហារ ព្រមទាំងផ្តល់យុទ្ធសាស្ត្រអាទិភាពរួមឆ្ពោះទៅមុខ ដូចដែលបានព្រមព្រៀងគ្នា។ សមិទ្ធិផលទាំងនោះមានដូចជា ការអនុម័តច្បាប់សុវត្ថិភាពម្ហូបអាហារ ដែលត្រូវបានឡាយព្រះហស្តលេខាដោយ ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្តេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី ព្រះមហាក្សត្រនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាកាលពីឆ្នាំ២០២២ ព្រមទាំងច្បាប់ និងគោលនយោបាយផ្សេងទៀតដូចជាច្បាប់ស្តីពីស្តង់ដារកម្ពុជា ច្បាប់ស្តីពីការការពារអ្នកប្រើប្រាស់ ច្បាប់ស្តីពីការគ្រប់គ្រងគុណភាព សុវត្ថិភាពនៃផលិតផល និងសេវាកម្ម។ នៅមានកិច្ចការជាច្រើនទៀត ដែលត្រូវអនុវត្ត ដើម្បីធានាឱ្យបាននូវអាហារដែលមានសុវត្ថិភាព និងប្រកបដោយសារជាតិចិញ្ចឹមសម្រាប់ទាំងអស់គ្នា។ លោកស្រី គ្លែ ខូណង់ នាយិកាកម្មវិធីស្បៀងអាហារពិភពលោក(WFP) បានមានប្រសាន៍ថា "យើងជឿថាការទទួលបានអាហារដែលមានសុវត្ថិភាព និងសារជាតិចិញ្ចឹមគ្រប់គ្រាន់ គឺជាសិទ្ធិមូលដ្ឋានរបស់មនុស្សម្នាក់ៗ។ តាមរយៈការធ្វើការលើសុវត្ថិភាពម្ហូបអាហារក្នុងបរិបទនៃកម្មវិធីផ្តល់អាហារតាមសាលារៀន ដោយប្រើប្រាស់កសិផលក្នុងសហគមន៍ យើងមិនត្រឹមតែផ្តល់អាហារដល់កុមារដែលខ្វះខាតម្ហូបអាហារប៉ុណ្ណោះទេ
ប៉ុន្តែថែមទាំងធានាថា ម្ហូបអាហារដែលពួកគេបរិភោគមានសុវត្ថិភាព និងប្រកបដោយផាសុខភាពផងដែរ” ។ ព្រឹត្តិការណ៍នេះត្រូវបានរៀបចំរួមគ្នាដោយក្រុមប្រឹក្សាស្ដារអភិវឌ្ឍន៍វិស័យកសិកម្ម និងជនបទ និងក្រសួងស្ថាប័នផ្សេងៗទៀតដូចជា ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ ក្រសួងសុខាភិបាល ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ក្រសួងឧស្សាហកម្ម បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៏ និងដៃគូអភិវឌ្ឍន៍នានា រួមមាន៖ អង្គការស្បៀង និងកសិកម្ម នៃសហប្រជាជាតិ (FAO) អង្គការសុខភាពពិភពលោក (WHO) អង្គការសហប្រជាជាតិដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ វិស័យឧស្សាហកម្ម (UNIDO) កម្មវិធីស្បៀងអាហារពិភពលោក (WFP) អង្គការអាហារូបត្ថម្ភអន្តរជាតិ (NI)
អង្គការអាយឌីអ៊ី (iDE) អង្គការទស្សនៈពិភពលោកអន្តរជាតិ (WVI) អង្គការជំនួយអភិវឌ្ឍន៍អាត់វេនទីស្ទកម្ពុជា (ADRA) និងអង្គការហេឡេនឃេល័រ (HKI)។ ព្រឹត្តិការណ៍ដ៏សំខាន់នេះ ក៏មានការចូលរួមចំណែកឧបត្ថម្ភពីសំណាក់អង្គការ និងទីភ្នាក់ងារជាច្រើន រួមមានសហភាពអឺរ៉ុប (EU) ទីភ្នាក់ងារជំនួយរបស់ចក្រភពអង់គ្លេស (UKAID) មូលនិធិ Fleming Fund ទីភ្នាក់ងារកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអាល្លឺម៉ង់ (GIZ) សាសនាចក្រនៃព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទនៃពួកបរិសុទ្ធថ្ងៃចុងក្រោយ ទីភ្នាក់ងារណូវែលហ្សេឡង់សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍអន្តរជាតិ (NZAID) ក្រសួងចំណីអាហារ និងសុវត្ថិភាពឱសថនៃសាធារណរដ្ឋកូរ៉េ និងទីភ្នាក់ងារសហរដ្ឋអាមេរិកសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍអន្តរជាតិ (USAID)។ សម្រាប់ព័ត៌មានបន្ថែម សូមទាក់ទង៖ ឯកឧត្តម សុខ ស៊ីឡូ អគ្គលេខាធិការនៃក្រុមប្រឹក្សាស្តារអភិវឌ្ឍន៍វិស័យកសិកម្ម និងជនបទ លេខទូរសព្ទ៖ +៨៥៥ ១២ ៤៥១ ១១១ លោកជំទាវ អ៊ឹម រចនា អនុរដ្ធលេខាធិការក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាម្រមាញ់ និងនេសាទ លេខទូរសព្ទ៖ +៨៥៥ ៧៧៨២៤ ៤៦៦ ឯកឧត្តម ផាន អូន ប្រតិភូរាជរដ្ឋាភិបាលទទួលបន្ទុកជាអគ្គនាយកនៃអគ្គនាយកដ្ឋានការពារអ្នកប្រើប្រាស់ កិច្ចការប្រកួតប្រជែង និងបង្ក្រាបការក្លែងបន្លំ នៃក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម លេខទូរសព្ទ៖ +៨៥៥ ១២៥៦៨ ៣៥៦ ឯកឧត្តម ចាន់ សុផា អគ្គនាយកវិទ្យាស្ថានស្តង់ដារកម្ពុជា នៃក្រសួងឧស្សាហកម្ម វិទ្យាសាស្រ្ត បច្ចេកវិទ្យានិងនវានុវត្តន៍ លេខទូរសព្ទ៖ +៨៥៥ ៩២ ១៤៤ ៤៣១ លោកឱសថការី អាំង ហុកស្រ៊ុន ប្រធានការិយាល័យសុវត្ថិភាពចំណីអាហារ នៃក្រសួងសុខាភិបាល លេខទូរសព្ទ៖ +៨៥៥ ៨៥ ៥៣៨ ០៦៦ អង្គការស្បៀង និងកសិកម្មនៃសហប្រជាជាតិ៖ លោកស្រី ថូវេឡា មុនថាលី អ្នកជំនាញផ្នែកទំនាក់ទំនង លេខទូរសព្ទ៖ +៨៥៥ ៧៧ ៦១៣ ០៨០ អ៊ីមែល៖ Towela.Munthali@fao.org អង្គការសុខភាពពិភពលោកនៃសហប្រជាជាតិ (WHO)៖ លីហ្សា ម៉ារៀ ស្មីត មន្ត្រីបច្ចេកទេស ផ្នែកទំនាក់ទំនង និងសម្របសម្រួលសុខភាព លេខទូរសព្ទ៖ +៨៥៥ ១២ ៩១៩ ១៨០ អ៊ីមែល៖ smythl@who.int
“ជំងឺដែលបណ្តាលមកពីម្ហូបអាហារ គឺជាបញ្ហាប្រឈមសុខភាពសាធារណៈនៅទូទាំងតំបន់ រួមទាំងកម្ពុជាផងដែរ។ យើងបានប្ដេជ្ញាលើកកម្ពស់របបអាហារសុខភាពសម្រាប់ទាំងអស់គ្នា តាមអភិក្រមពហុវិស័យ (multisector approach) ដើម្បីធ្វើឱ្យមានរបបអាហារសុខភាពនិងអាហារសុវត្ថិភាព ងាយស្រួលអាចរកបាន មានតម្លៃសមរម្យ និងឆ្លើយតបចំពោះបញ្ហាអាហារូបត្ថម្ភគ្រប់ទម្រង់។ ប៉ុន្តែកិច្ចនេះ ក៏ត្រូវការកិច្ចសហការពីអ្នកពាក់ព័ន្ធទាំងឡាយឱ្យចូលរួមដោយស្មោះស្ម័គ្រទើបអាចទទួលបានជោគជ័យក្នុងការអនុវត្តសុវត្ថិភាពម្ហូបអាហារ។ អ្នកពាក់ព័ន្ធទាំងនោះ មានរួមទាំងវិស័យឯកជន អ្នកប្រើប្រាស់ និងស្ថាប័នរាជរដ្ឋាភិបាលទាំងថ្នាក់ជាតិ និងថ្នាក់ក្រោមជាតិ “ ។ ជំងឺបណ្តាលមកពីម្ហូបអាហារ នៅតែជាបញ្ហាប្រឈមសុខភាពសាធារណៈធ្ងន់ធ្ងរនៅកម្ពុជានៅឡើយ។ នៅចន្លោះឆ្នាំ២០១០-២០១៥ ជាងពាក់កណ្តាលនៃការផ្ទុះឡើងនៃជំងឺដែលបានរាយការណ៍មក គឺបណ្តាល មកពីការពុលអាហារ ឬរោគរាគរូស។ លើសពីនេះទៅទៀត នៅចន្លោះឆ្នាំ២០១៤-២០១៩ ការផ្ទុះជំងឺឆ្លងបង្កដោយម្ហូបអាហារចំនួន១៣៤ករណី ត្រូវបានរកឃើញថាកើតឡើងដោយសារកង្វះការប្រតិបត្តិអនាម័យខ្ជាប់ខ្ជួនជាពិសេសអំឡុងពេលរៀបចំទុកដាក់អាហារ ការគ្រប់គ្រងកម្រិតសីតុណ្ហភាពម្ហូបអាហារមិនបានត្រឹមត្រូវ
ការឆ្លងរាលដាលពីមួយទៅមួយ និងការប្រើប្រាស់គ្រឿងផ្សំម្ហូបអាហារ និងប្រភពទឹកមិនស្អាត។ វេជ្ជបណ្ឌិតណាហ្គីស្សា ខូជេវ៉ា តំណាងស្តីទីអង្គការសុខភាពពិភពលោកប្រចាំនៅកម្ពុជាមានប្រសាន៍ថា៖ “សុវត្ថិភាពម្ហូបអាហារចាំបាច់ណាស់ដើម្បីធានាបាននូវសន្តិសុខស្បៀង និងអាហារូបត្ថម្ភ។ លុះត្រាតែអាហារមានសុវត្ថិភាព ទើបអាចបំពេញតម្រូវការអាហារូបត្ថម្ភបាន និងជួយមនុស្សពេញវ័យរស់នៅប្រកបដោយសុខុមាលភាព និងជីវិតកាន់តែប្រសើរ ព្រមទាំងជួយកុមារលូតលាស់ និងអភិវឌ្ឍរាង្គកាយ”។ “ប្រៀបធៀបទៅនឹងកម្រិតសាកលនៅតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍មានកំណើនជំងឺប្រភេទនេះ និងមានអត្រាអ្នកបាត់បង់ជីវិតដោយសារជំងឺបង្កដោយម្ហូបអាហារនេះយ៉ាងច្រើន។ ការបោះជំហានទៅមុខប្រកបដោយភាពវិជ្ជមានរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានជួយពង្រឹងសុវត្ថិភាពម្ហូបអាហារនិងជួយការពារសុខភាពប្រជាជនកម្ពុជាគ្រប់គ្នារហូតមកដល់ពេលបច្ចុប្បន្ននេះ” ។ ដោយមើលឃើញពីសារៈសំខាន់នៃការចូលរួម និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការគ្នាទៅលើស្តង់ដារម្ហូបអាហារ និងកិច្ចគាំពារដល់សុខភាពអ្នកប្រើប្រាស់ លោក អ៊ុំ កុសល ឧបការីតំណាងអង្គការស្បៀង និងកសិកម្មនៃ សហប្រជាជាតិ (FAO) ប្រចាំប្រទេសកម្ពុជា បានគូសបញ្ជាក់ថាៈ “សុវត្ថិភាពម្ហូបអាហារ គឺជាទំនួលខុសត្រូវចម្បងរបស់ភាគីទាំងអស់ ដែលធ្វើការក្នុងខ្សែច្រវ៉ាក់អាហារ គិតចាប់ពីអ្នកផលិត អ្នកកែច្នៃ ស្ថាប័នគ្រប់គ្រងម្ហូបអាហារ ម្ចាស់អាជិវកម្មរហូតដល់អ្នកប្រើប្រាស់។ ការជួបជុំនាថ្ងៃនេះ គឺជាសញ្ញានៃការទទួលស្គាល់ចំពោះអត្ថប្រយោជន៍ភាពជាដៃគូ និងស្មារតីនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការកាន់តែស្អិតរមួតក្នុងចំណោមភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់តាមខ្សែច្រវ៉ាក់តម្លៃ ចាប់តាំងពីការផលិតនៅកសិដ្ឋានរហូតដល់អាហារនៅលើតុ ហើយនៅពេលនិយាយពីសុវត្ថិភាពម្ហូបអាហារ គឺត្រូវគិតពីបរិយាកាសម្ហូបអាហារ ព្រមទាំងជម្រើសរបស់អ្នកប្រើប្រាស់”។ ស្របតាមខ្សែច្រវ៉ាក់តម្លៃនៃសុវត្ថិភាពម្ហូបអាហារ កិច្ចពិភាក្សាក្នុងព្រឹត្តិការណ៍រំលឹកខួបនេះនឹងគ្របដណ្តប់លើប្រធានបទជាច្រើន រួមមាន៖ស្តង់ដារម្ហូបអាហារក្នុងដំណើរការផលិតកម្ម ស្ដង់ដារម្ហូបអាហារសម្រាប់អ្នកលក់តាមដងផ្លូវនិងអ្នកលក់នៅតាមតូប ការការពារសុខភាពអ្នកប្រើប្រាស់និងធានាការអនុវត្តដោយស្មើភាពក្នុងវិស័យពាណិជ្ជកម្មម្ហូបអាហារ ស្តង់ដារម្ហូបអាហារនិងការដាក់ស្លាកសញ្ញាសម្គាល់ ស្តង់ដារម្ហូបអាហារនៅសាលារៀននិងដំណើរឆ្ពោះទៅរកការអនុលោមភាពជាសាកលក្នុងចំណោមវិស័យផ្សេងៗទៀត។ ប្រធានបទជាច្រើននឹងលើកឡើងពីសារៈសំខាន់នៃភាពជាដៃគូរវាងតួអង្គពាក់ពន្ឋ័ជាមួយវិស័យផ្សេងៗ និងផលប៉ះពាល់នៃស្តង់ដារសុវត្ថិភាពម្ហូបអាហារចំពោះអ្នកប្រើប្រាស់ សុខភាពសាធារណៈ សេដ្ឋកិច្ចនិងសង្គមផងដែរ។ លោក សុខ ណារិន តំណាងអង្គការសហប្រជាជាតិដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ឧស្សាហកម្ម (UNIDO) បានមានប្រសាសន៍ដោយឆ្លុះបញ្ចាំងចំពោះគំនិតផ្តួចផ្តើមក្នុងការពង្រឹងស្តង់ដារវិស័យម្ហូបអាហារថា៖ “ឧស្សាហកម្មកែច្នៃម្ហូបអាហាររបស់កម្ពុជាមានសក្តានុពលសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច។ រដ្ឋាភិបាលបានខិតខំពង្រឹងសុវត្ថិភាពនិងស្តង់ដារម្ហូបអាហារ ស្របពេលដែលប្រទេសនេះ កំពុងបោះជំហានចូលទៅក្នុងទីផ្សារពិភពលោក។ បច្ចុប្បន្នយើងកំពុងជួយចងក្រងក្របខ័ណ្ឌច្បាប់ និងប្រព័ន្ធត្រួតពិនិត្យម្ហូបអាហារជាច្រើន តាមរយៈការកសាងសមត្ថភាព ដើម្បីធានាបាននូវស្តង់ដារម្ហូបអាហារកាន់តែប្រសើរនិងឆ្លើយតបទៅនឹងតម្រូវការសុខភាពសាធារណៈ។ តាមរយៈ ការផ្តល់មូលនិធិរបស់សហភាពអឺរ៉ុប (EU) យើងកំពុងអនុវត្តប្រព័ន្ធសុវត្ថិភាពម្ហូបអាហារក្នុងវិស័យជលផល ដោយធ្វើយ៉ាងណាឱ្យមានភាពស៊ីសង្វាក់គ្នាជាមួយលក្ខខ័ណ្ឌតម្រូវនានារបស់សហភាពអឺរ៉ុប ព្រមទាំងអាចយកទៅប្រើក្នុងវិស័យផ្សេងទៀតផងដែរ។ ការប្រារព្ធពិធីនេះ បានផ្តល់នូវឱកាស ដើម្បីពិនិត្យមើលវឌ្ឍនភាពសមិទ្ធិផលដែលសម្រេចបានក្នុងការជំរុញការអភិវឌ្ឍស្តង់ដារម្ហូបអាហារ ព្រមទាំងផ្តល់យុទ្ធសាស្ត្រអាទិភាពរួមឆ្ពោះទៅមុខ ដូចដែលបានព្រមព្រៀងគ្នា។ សមិទ្ធិផលទាំងនោះមានដូចជា ការអនុម័តច្បាប់សុវត្ថិភាពម្ហូបអាហារ ដែលត្រូវបានឡាយព្រះហស្តលេខាដោយ ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្តេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី ព្រះមហាក្សត្រនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាកាលពីឆ្នាំ២០២២ ព្រមទាំងច្បាប់ និងគោលនយោបាយផ្សេងទៀតដូចជាច្បាប់ស្តីពីស្តង់ដារកម្ពុជា ច្បាប់ស្តីពីការការពារអ្នកប្រើប្រាស់ ច្បាប់ស្តីពីការគ្រប់គ្រងគុណភាព សុវត្ថិភាពនៃផលិតផល និងសេវាកម្ម។ នៅមានកិច្ចការជាច្រើនទៀត ដែលត្រូវអនុវត្ត ដើម្បីធានាឱ្យបាននូវអាហារដែលមានសុវត្ថិភាព និងប្រកបដោយសារជាតិចិញ្ចឹមសម្រាប់ទាំងអស់គ្នា។ លោកស្រី គ្លែ ខូណង់ នាយិកាកម្មវិធីស្បៀងអាហារពិភពលោក(WFP) បានមានប្រសាន៍ថា "យើងជឿថាការទទួលបានអាហារដែលមានសុវត្ថិភាព និងសារជាតិចិញ្ចឹមគ្រប់គ្រាន់ គឺជាសិទ្ធិមូលដ្ឋានរបស់មនុស្សម្នាក់ៗ។ តាមរយៈការធ្វើការលើសុវត្ថិភាពម្ហូបអាហារក្នុងបរិបទនៃកម្មវិធីផ្តល់អាហារតាមសាលារៀន ដោយប្រើប្រាស់កសិផលក្នុងសហគមន៍ យើងមិនត្រឹមតែផ្តល់អាហារដល់កុមារដែលខ្វះខាតម្ហូបអាហារប៉ុណ្ណោះទេ
ប៉ុន្តែថែមទាំងធានាថា ម្ហូបអាហារដែលពួកគេបរិភោគមានសុវត្ថិភាព និងប្រកបដោយផាសុខភាពផងដែរ” ។ ព្រឹត្តិការណ៍នេះត្រូវបានរៀបចំរួមគ្នាដោយក្រុមប្រឹក្សាស្ដារអភិវឌ្ឍន៍វិស័យកសិកម្ម និងជនបទ និងក្រសួងស្ថាប័នផ្សេងៗទៀតដូចជា ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ ក្រសួងសុខាភិបាល ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ក្រសួងឧស្សាហកម្ម បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៏ និងដៃគូអភិវឌ្ឍន៍នានា រួមមាន៖ អង្គការស្បៀង និងកសិកម្ម នៃសហប្រជាជាតិ (FAO) អង្គការសុខភាពពិភពលោក (WHO) អង្គការសហប្រជាជាតិដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ វិស័យឧស្សាហកម្ម (UNIDO) កម្មវិធីស្បៀងអាហារពិភពលោក (WFP) អង្គការអាហារូបត្ថម្ភអន្តរជាតិ (NI)
អង្គការអាយឌីអ៊ី (iDE) អង្គការទស្សនៈពិភពលោកអន្តរជាតិ (WVI) អង្គការជំនួយអភិវឌ្ឍន៍អាត់វេនទីស្ទកម្ពុជា (ADRA) និងអង្គការហេឡេនឃេល័រ (HKI)។ ព្រឹត្តិការណ៍ដ៏សំខាន់នេះ ក៏មានការចូលរួមចំណែកឧបត្ថម្ភពីសំណាក់អង្គការ និងទីភ្នាក់ងារជាច្រើន រួមមានសហភាពអឺរ៉ុប (EU) ទីភ្នាក់ងារជំនួយរបស់ចក្រភពអង់គ្លេស (UKAID) មូលនិធិ Fleming Fund ទីភ្នាក់ងារកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអាល្លឺម៉ង់ (GIZ) សាសនាចក្រនៃព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទនៃពួកបរិសុទ្ធថ្ងៃចុងក្រោយ ទីភ្នាក់ងារណូវែលហ្សេឡង់សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍអន្តរជាតិ (NZAID) ក្រសួងចំណីអាហារ និងសុវត្ថិភាពឱសថនៃសាធារណរដ្ឋកូរ៉េ និងទីភ្នាក់ងារសហរដ្ឋអាមេរិកសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍអន្តរជាតិ (USAID)។ សម្រាប់ព័ត៌មានបន្ថែម សូមទាក់ទង៖ ឯកឧត្តម សុខ ស៊ីឡូ អគ្គលេខាធិការនៃក្រុមប្រឹក្សាស្តារអភិវឌ្ឍន៍វិស័យកសិកម្ម និងជនបទ លេខទូរសព្ទ៖ +៨៥៥ ១២ ៤៥១ ១១១ លោកជំទាវ អ៊ឹម រចនា អនុរដ្ធលេខាធិការក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាម្រមាញ់ និងនេសាទ លេខទូរសព្ទ៖ +៨៥៥ ៧៧៨២៤ ៤៦៦ ឯកឧត្តម ផាន អូន ប្រតិភូរាជរដ្ឋាភិបាលទទួលបន្ទុកជាអគ្គនាយកនៃអគ្គនាយកដ្ឋានការពារអ្នកប្រើប្រាស់ កិច្ចការប្រកួតប្រជែង និងបង្ក្រាបការក្លែងបន្លំ នៃក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម លេខទូរសព្ទ៖ +៨៥៥ ១២៥៦៨ ៣៥៦ ឯកឧត្តម ចាន់ សុផា អគ្គនាយកវិទ្យាស្ថានស្តង់ដារកម្ពុជា នៃក្រសួងឧស្សាហកម្ម វិទ្យាសាស្រ្ត បច្ចេកវិទ្យានិងនវានុវត្តន៍ លេខទូរសព្ទ៖ +៨៥៥ ៩២ ១៤៤ ៤៣១ លោកឱសថការី អាំង ហុកស្រ៊ុន ប្រធានការិយាល័យសុវត្ថិភាពចំណីអាហារ នៃក្រសួងសុខាភិបាល លេខទូរសព្ទ៖ +៨៥៥ ៨៥ ៥៣៨ ០៦៦ អង្គការស្បៀង និងកសិកម្មនៃសហប្រជាជាតិ៖ លោកស្រី ថូវេឡា មុនថាលី អ្នកជំនាញផ្នែកទំនាក់ទំនង លេខទូរសព្ទ៖ +៨៥៥ ៧៧ ៦១៣ ០៨០ អ៊ីមែល៖ Towela.Munthali@fao.org អង្គការសុខភាពពិភពលោកនៃសហប្រជាជាតិ (WHO)៖ លីហ្សា ម៉ារៀ ស្មីត មន្ត្រីបច្ចេកទេស ផ្នែកទំនាក់ទំនង និងសម្របសម្រួលសុខភាព លេខទូរសព្ទ៖ +៨៥៥ ១២ ៩១៩ ១៨០ អ៊ីមែល៖ smythl@who.int
១ នៃ 5
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាន
03 August 2023
និមិត្តសញ្ញាគុណភាពផល ផលិតផលជលផលកម្ពុជា (CQS)៖ ការទទួលស្គាល់ អនុលោមភាពផ្នែកសុវត្ថិភាពម្ហូបអាហាររបស់សហគ្រាសជលផលនៅកម្ពុជា
CQS គឺជាប្រព័ន្ធវិញ្ញាបនប័ត្រសុវត្ថិភាពម្ហូបអាហារដំបូងគេបំផុតសម្រាប់វិស័យជលផលនៅកម្ពុជា ក្រោមការដឹកនាំ ផ្ទាល់របស់ រដ្ឋបាលជលផល តាមរយៈគម្រោងCAPFISH-Capture។ គម្រោងនេះមានការគាំទ្រថវិកាដោយ សហភាពអឺរ៉ុប និងអនុវត្តដោយអង្គការ UNIDO ។ ការធានាឲ្យបាននូវគុណភាព និងសុវត្ថិភាពនៃផល ផលិតផលជលផល គឺជាគោល ដៅចម្បងរបស់ប្រព័ន្ធវិញ្ញាបនបត្រ ដែលនឹងអាចរួមចំណែកអភិវឌ្ឍឧស្សាហកម្មជលផលកម្ពុជាប្រកបដោយបរិយាប័ន្ន និង ចីរភាព។
តួអង្គនៅក្នុងខ្សែច្រវ៉ាក់តម្លៃជលផលទាំងមូលដែលអាចចូលរួមដាក់ពាក្យស្នើសុំនិមិត្តសញ្ញា CQS រួមមាន៖ សហ គ្រាសកែច្នៃផល ផលិតផលជលផល ទូកនេសាទ និងផែត្រីជាដើម ប្រសិនបើអាចគោរពទៅតាមស្តង់ដារដែលបាន កំណត់។ សម្រាប់ជំហានដំបូង CQS គិតគូរលើសុវត្ថិភាពម្ហូបអាហារក្នុងគោលដៅកសាងទំនុកចិត្តពីអ្នកប្រើប្រាស់ និងកេរ្តិ៍ឈ្មោះផលិត ផលកម្ពុជា។
ស្របនឹងប្រធានបទ ស្តង់ដារម្ហូបអាហារ ជួយសង្រ្គោះជីវិត របស់ទិវាសុវត្ថិភាពម្ហូបអាហារពិភពលោកឆ្នាំ ២០២៣ ឯកឧត្តម ចាន់ សុផា អគ្គនាយកវិទ្យាស្ថានស្តង់ដារកម្ពុជា (ISC) នៃក្រសួងឧស្សាហកម្ម វិទ្យាសាស្រ្ត បច្ចេកវិទ្យានិងនវានុវត្តន៍ (MISTI) បានសង្កត់ធ្ងន់ថា ប្រព័ន្ធវិញ្ញាបនបត្រ CQS ត្រូវបានបង្កើតឡើងដើម្បីបង្កើនភាពប្រកួតប្រជែងរបស់ផល ផលិតផលជលផលកម្ពុជា ការពារសុខភាពសាធារណៈ និងសម្រួលដល់ការធ្វើពាណិជ្ជកម្មជាលក្ខណៈអន្តរជាតិ។
សម្រាប់ជុំទី១ រដ្ឋបាលជលផល បានប្រគល់វិញ្ញាបនបត្រដល់សហគ្រាសចំនួន ៨ ដែលអនុវត្តបានយ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួនស្របតាមលក្ខខណ្ឌតម្រូវនៃ CQS រួមមាន៖ សហគ្រាសលាងឡេង សហគ្រាសផលិតទឹកត្រីនីអៀងណេង សិប្បកម្មសំណាងសុធា សហគ្រាសហូមថេសហ្វូត សហគ្រាសភ្នំពេជ្រប៊ុនឃា សហគ្រាសធឿនស្រីនី សិប្បកម្មកែច្នៃវង្សតារា និងសិប្បកម្ម
កែច្នៃហេងហ៊ត់ (សុខ ឃីម)។ ឯកឧត្តម ហាស់ សារ៉េត រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ បានវាយតម្លៃខ្ពស់អំពីសមិទ្ធិផលនៃគម្រោង ដែលគាំទ្រថវិកាដោយ សហភាពអឺរ៉ុប ក្នុងការរួមចំណែកលើកកម្ពស់សុវត្ថិភាពម្ហូបអាហារនៅកម្ពុជា ដែលទន្ទឹម គ្នានោះពង្រីកកាលានុវត្តន៍ភាពសម្រាប់ការនាំចេញផល ផលិតផលជលផលកម្ពុជាទៅកាន់ទីផ្សារក្រៅស្រុក ដោយបានគូស បញ្ជាក់ថា «ការដាក់ចេញប្រព័ន្ធវិញ្ញាបនបត្រ CQS គឺជួយបំពេញបន្ថែមកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ក្នុងការលើក កម្ពស់សុវត្ថិភាពម្ហូបអាហារសម្រាប់មនុស្សគ្រប់រូប និងពង្រីកទីផ្សារនាំចេញ។ ខ្ញុំមានសុទិដ្ឋិនិយមថា ផលិតផលជលផលដែល មានបិតភ្ជាប់ស្លាកសញ្ញា CQS នឹងមានវត្តមានកាន់តែច្រើននៅលើទីផ្សារក្នុងស្រុក និងផ្សារទំនើបក្នុងប្រទេស។» «ដើម្បីធានាបានទំនុកចិត្ត និងសុចរិតភាពនៃប្រព័ន្ធវិញ្ញាបនបត្រ CQS រដ្ឋបាលជលផល និងអង្គការ UNIDO ដោយ មានជំនួយបច្ចេកទេសពីក្រុមហ៊ុនប្រឹក្សាយោបល់ Peterson Projects & Solutions បានរៀបចំបង្កើតបទបញ្ញត្តិ គោល ការណ៍ណែនាំបច្ចេកទេស និងឯកសារពាក់ព័ន្ធនានាប្រកបដោយតម្លាភាព និងគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ។ សវនករដែលជាមន្រ្តីរបស់ រដ្ឋបាលជលផល និងស្ថាប័នរដ្ឋផ្សេងទៀតត្រូវបានបណ្តុះបណ្តាល និងមានគុណវុឌ្ឍិគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ធ្វើសវនកម្ម CQS។» នេះជាការលើកឡើងរបស់ ឯកឧត្តម ពុំ សុថា ប្រតិភូរាជរដ្ឋាភិបាលទទួលបន្ទុកជាអគ្គនាយក រដ្ឋបាលជលផល។ ឯកឧត្តម បានបន្ថែមទៀតថា «បន្ថែមពីលើការគាំទ្រនាពេលបច្ចុប្បន្ន សហគ្រាសដែលមានសក្តានុពលខ្ពស់ក្នុងការ នាំចេញផល ផលិតផលជលផលរបស់ខ្លួនទៅកាន់ទីផ្សារសហភាពអឺរ៉ុប នឹងត្រូវបានជ្រើសរើស និងគាំទ្របន្ថែមតាមរយៈការ រៀបចំបង្កើតឱ្យមានប្រព័ន្ធអង្កេតដាន និងឯកសារពាក់ព័ន្ធនឹងស្តង់ដារសុវត្ថិភាពម្ហូបអាហារដើម្បីត្រៀមលក្ខណៈសម្រាប់ការ ចុះពិនិត្យ និងវាយតម្លៃផ្ទៀងផ្ទាត់ពីអគ្គនាយកដ្ឋានសុខភាព និងសុវត្ថិភាពម្ហូបអាហាររបស់ សហភាពអឺរ៉ុប (DG SANTE) នា ដើមឆ្នាំ២០២៤។» លោក Bryan FORNARI ប្រធានផ្នែកកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ប្រតិភូសហភាពអឺរ៉ុបប្រចាំនៅកម្ពុជា បានមានប្រសាសន៍ថា តាមរយៈការបំពេញការងារ និងសហការជាមួយស្ថាប័នរដ្ឋ និងវិស័យឯកជន យើងអាចរួមចំណែកផ្តល់ធានាឲ្យមាននូវផលិតផលមានគុណភាពស្របតាមស្តង់ដារ មានសុវត្ថិភាព បើកចំហឱកាសក្នុងការធ្វើធុរកិច្ចបានកាន់តែប្រសើរ ជាពិសេសផ្តល់ការងារសមរម្យនៅក្នុងអាជីវកម្មម្ហូបអាហារ។ «កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងទាំងនេះ ជួយការពារអ្នកបរិភោគពីហានិភ័យផ្នែកសុខភាពផ្សេងៗ។ កម្មវិធីជំរុញកំណើនជលផលប្រកបដោយចីរភាព និងបរិយាប័ន្ន (CAPFISH) ក្រោមថវិកាគាំទ្ររបស់ សហភាពអឺរ៉ុប នៅតែបន្តធ្វើការជាមួយក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ (MAFF) ដើម្បីធ្វើឲ្យប្រសើរឡើងនូវអនុលោមភាពសុវត្ថិភាពម្ហូបអាហារ។ កិច្ចការណ៍នេះ នឹងជួយឱ្យផល ផលិតផលជលផលកម្ពុជាអាចបោះជំហានជាបណ្តើរៗចូលទៅកាន់ទីផ្សារសហភាពអឺរ៉ុប និងទីផ្សារអន្តរជាតិផ្សេងទៀត។ យើងពិតជាមានសេចក្តីរីករាយជាពន្លឹក ចំពោះសមិទិ្ធផលដ៏ប្រត្យក្សក្នុងឱកាសនេះ នោះគឺការអភិវឌ្ឍនិមិត្តសញ្ញាទទួលស្គាល់គុណភាពកម្ពុជា CQS។» ប្រព័ន្ធវិញ្ញាបនបត្រ CQS ជាការបោះជំហានទៅមុខដ៏សំខាន់មួយរបស់កម្ពុជាក្នុងការប្រែក្លាយខ្លួនទៅជាជើងឯកក្នុងការអនុលោមតាមលក្ខខណ្ឌតម្រូវនៃសុវត្ថិភាពម្ហូបអាហារ និងការងារនេសាទប្រកបដោយនិរន្តរភាព ដែលវានឹងផ្តល់អត្ថ ប្រយោជន៍បន្តដល់អ្នកប្រើប្រាស់ក្នុងស្រុក និងពាណិជ្ជកម្ម ជាលក្ខណៈអន្តរជាតិ។ សម្រាប់ព័ត៌មានបន្ថែម សូមទំនាក់ទំនង៖ បណ្ឌិត ឈួន ចំណាន ប្រធាននាយកដ្ឋានបច្ចេកវិទ្យាកែច្នៃ និងគុណភាព (DFPTQ) នៃរដ្ឋបាលជលផល៖chhounchamnan@gmail.com លោក អឹម សំរួល មន្ត្រីទំនាក់ទំនងថ្នាក់ជាតិ គម្រោង CAPFISH-Capture៖ S.IM@unido.org នាយកដ្ឋានព័ត៌មាននៃប្រតិភូសហភាពអឺរ៉ុបប្រចាំនៅកម្ពុជា៖delegation-cambodia-ppi@eeas.europa.eu សម្រាប់ព័ត៌មានបន្ថែមអំពីគម្រោង៖ https://open.unido.org/projects/KH/projects/180039 ព្រឹត្តិបត្តគម្រោង៖ http://newslettercapfish-postharvest.org/achieve
កែច្នៃហេងហ៊ត់ (សុខ ឃីម)។ ឯកឧត្តម ហាស់ សារ៉េត រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ បានវាយតម្លៃខ្ពស់អំពីសមិទ្ធិផលនៃគម្រោង ដែលគាំទ្រថវិកាដោយ សហភាពអឺរ៉ុប ក្នុងការរួមចំណែកលើកកម្ពស់សុវត្ថិភាពម្ហូបអាហារនៅកម្ពុជា ដែលទន្ទឹម គ្នានោះពង្រីកកាលានុវត្តន៍ភាពសម្រាប់ការនាំចេញផល ផលិតផលជលផលកម្ពុជាទៅកាន់ទីផ្សារក្រៅស្រុក ដោយបានគូស បញ្ជាក់ថា «ការដាក់ចេញប្រព័ន្ធវិញ្ញាបនបត្រ CQS គឺជួយបំពេញបន្ថែមកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ក្នុងការលើក កម្ពស់សុវត្ថិភាពម្ហូបអាហារសម្រាប់មនុស្សគ្រប់រូប និងពង្រីកទីផ្សារនាំចេញ។ ខ្ញុំមានសុទិដ្ឋិនិយមថា ផលិតផលជលផលដែល មានបិតភ្ជាប់ស្លាកសញ្ញា CQS នឹងមានវត្តមានកាន់តែច្រើននៅលើទីផ្សារក្នុងស្រុក និងផ្សារទំនើបក្នុងប្រទេស។» «ដើម្បីធានាបានទំនុកចិត្ត និងសុចរិតភាពនៃប្រព័ន្ធវិញ្ញាបនបត្រ CQS រដ្ឋបាលជលផល និងអង្គការ UNIDO ដោយ មានជំនួយបច្ចេកទេសពីក្រុមហ៊ុនប្រឹក្សាយោបល់ Peterson Projects & Solutions បានរៀបចំបង្កើតបទបញ្ញត្តិ គោល ការណ៍ណែនាំបច្ចេកទេស និងឯកសារពាក់ព័ន្ធនានាប្រកបដោយតម្លាភាព និងគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ។ សវនករដែលជាមន្រ្តីរបស់ រដ្ឋបាលជលផល និងស្ថាប័នរដ្ឋផ្សេងទៀតត្រូវបានបណ្តុះបណ្តាល និងមានគុណវុឌ្ឍិគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ធ្វើសវនកម្ម CQS។» នេះជាការលើកឡើងរបស់ ឯកឧត្តម ពុំ សុថា ប្រតិភូរាជរដ្ឋាភិបាលទទួលបន្ទុកជាអគ្គនាយក រដ្ឋបាលជលផល។ ឯកឧត្តម បានបន្ថែមទៀតថា «បន្ថែមពីលើការគាំទ្រនាពេលបច្ចុប្បន្ន សហគ្រាសដែលមានសក្តានុពលខ្ពស់ក្នុងការ នាំចេញផល ផលិតផលជលផលរបស់ខ្លួនទៅកាន់ទីផ្សារសហភាពអឺរ៉ុប នឹងត្រូវបានជ្រើសរើស និងគាំទ្របន្ថែមតាមរយៈការ រៀបចំបង្កើតឱ្យមានប្រព័ន្ធអង្កេតដាន និងឯកសារពាក់ព័ន្ធនឹងស្តង់ដារសុវត្ថិភាពម្ហូបអាហារដើម្បីត្រៀមលក្ខណៈសម្រាប់ការ ចុះពិនិត្យ និងវាយតម្លៃផ្ទៀងផ្ទាត់ពីអគ្គនាយកដ្ឋានសុខភាព និងសុវត្ថិភាពម្ហូបអាហាររបស់ សហភាពអឺរ៉ុប (DG SANTE) នា ដើមឆ្នាំ២០២៤។» លោក Bryan FORNARI ប្រធានផ្នែកកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ប្រតិភូសហភាពអឺរ៉ុបប្រចាំនៅកម្ពុជា បានមានប្រសាសន៍ថា តាមរយៈការបំពេញការងារ និងសហការជាមួយស្ថាប័នរដ្ឋ និងវិស័យឯកជន យើងអាចរួមចំណែកផ្តល់ធានាឲ្យមាននូវផលិតផលមានគុណភាពស្របតាមស្តង់ដារ មានសុវត្ថិភាព បើកចំហឱកាសក្នុងការធ្វើធុរកិច្ចបានកាន់តែប្រសើរ ជាពិសេសផ្តល់ការងារសមរម្យនៅក្នុងអាជីវកម្មម្ហូបអាហារ។ «កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងទាំងនេះ ជួយការពារអ្នកបរិភោគពីហានិភ័យផ្នែកសុខភាពផ្សេងៗ។ កម្មវិធីជំរុញកំណើនជលផលប្រកបដោយចីរភាព និងបរិយាប័ន្ន (CAPFISH) ក្រោមថវិកាគាំទ្ររបស់ សហភាពអឺរ៉ុប នៅតែបន្តធ្វើការជាមួយក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ (MAFF) ដើម្បីធ្វើឲ្យប្រសើរឡើងនូវអនុលោមភាពសុវត្ថិភាពម្ហូបអាហារ។ កិច្ចការណ៍នេះ នឹងជួយឱ្យផល ផលិតផលជលផលកម្ពុជាអាចបោះជំហានជាបណ្តើរៗចូលទៅកាន់ទីផ្សារសហភាពអឺរ៉ុប និងទីផ្សារអន្តរជាតិផ្សេងទៀត។ យើងពិតជាមានសេចក្តីរីករាយជាពន្លឹក ចំពោះសមិទិ្ធផលដ៏ប្រត្យក្សក្នុងឱកាសនេះ នោះគឺការអភិវឌ្ឍនិមិត្តសញ្ញាទទួលស្គាល់គុណភាពកម្ពុជា CQS។» ប្រព័ន្ធវិញ្ញាបនបត្រ CQS ជាការបោះជំហានទៅមុខដ៏សំខាន់មួយរបស់កម្ពុជាក្នុងការប្រែក្លាយខ្លួនទៅជាជើងឯកក្នុងការអនុលោមតាមលក្ខខណ្ឌតម្រូវនៃសុវត្ថិភាពម្ហូបអាហារ និងការងារនេសាទប្រកបដោយនិរន្តរភាព ដែលវានឹងផ្តល់អត្ថ ប្រយោជន៍បន្តដល់អ្នកប្រើប្រាស់ក្នុងស្រុក និងពាណិជ្ជកម្ម ជាលក្ខណៈអន្តរជាតិ។ សម្រាប់ព័ត៌មានបន្ថែម សូមទំនាក់ទំនង៖ បណ្ឌិត ឈួន ចំណាន ប្រធាននាយកដ្ឋានបច្ចេកវិទ្យាកែច្នៃ និងគុណភាព (DFPTQ) នៃរដ្ឋបាលជលផល៖chhounchamnan@gmail.com លោក អឹម សំរួល មន្ត្រីទំនាក់ទំនងថ្នាក់ជាតិ គម្រោង CAPFISH-Capture៖ S.IM@unido.org នាយកដ្ឋានព័ត៌មាននៃប្រតិភូសហភាពអឺរ៉ុបប្រចាំនៅកម្ពុជា៖delegation-cambodia-ppi@eeas.europa.eu សម្រាប់ព័ត៌មានបន្ថែមអំពីគម្រោង៖ https://open.unido.org/projects/KH/projects/180039 ព្រឹត្តិបត្តគម្រោង៖ http://newslettercapfish-postharvest.org/achieve
១ នៃ 5
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាន
12 May 2023
កម្ពុជាចូលរួមភាពជាដៃគូជាសាកលដើម្បីពង្រឹងការប្តេជ្ញាចិត្តឆ្ពោះទៅរកការផ្លាស់ប្តូរសេដ្ឋកិច្ចបៃតងប្រកបដោយបរិយាប័ន្ន
គម្រោងភាពជាដៃគូនេះ ទទួលបានការគាំទ្រពីសហភាពអឺរ៉ុប (EU) ស្វីស អាល្លឺម៉ង់ ស៊ុយអែត ហ្វាំងឡង់ ន័រវេស និងកូរ៉េ និងមានរយៈពេលប្រាំឆ្នាំ ដែលរួមបញ្ចូលដំណាក់កាលចាប់ផ្តើម ១ឆ្នាំ ដែលនឹងបញ្ចប់នៅពាក់កណ្តាលឆ្នាំ ២០២៣។ PAGE បានសហការជាមួយវិទ្យាស្ថានបណ្តុះបណ្តាល និងស្រាវជ្រាវដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា (CDRI) ក្នុងការសិក្សាលើវិសាលភាពគម្រោង (scoping study) ដើម្បីធានាថាការគាំទ្ររបស់ខ្លួននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាមានភាពស្របគ្នាយ៉ាងពេញលេញជាមួយនឹងយុទ្ធសាស្រ្ត និងកម្មវិធីដែលមានស្រាប់។ ការសិក្សានេះគឺដើម្បីកំណត់ពីឱកាស និងជម្រើសសម្រាប់កំណែទម្រង់គោលនយោបាយម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច និងតាមវិស័យ រួមទាំងវិស័យដែលសក្តានុពលខ្ពស់ដូចជា វិស័យកាត់ដេរ ទេសចរណ៍ កសិកម្ម និងហិរញ្ញវត្ថុ ដែលអាចធ្វើឲ្យមានការផ្លាស់ប្តូរសេដ្ឋកិច្ចបៃតង។
ជាតំណាងឯកឧត្ដមរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងបរិស្ថាន និងជាប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជាតិអភិវឌ្ឍន៍ដោយចីរភាព ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតជួប ប៉ារីស៍ អនុរដ្ឋលេខាធិការក្រសួងបរិស្ថាន បានគូសបញ្ជាក់ថា កម្ពុជាមានការប្តេជ្ញាចិត្តខ្ពស់ក្នុងការផ្លាស់ប្តូរការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួន គោលការណ៍សេដ្ឋកិច្ចបៃតង ដែលជាមធ្យោបាយមួយ ក្នុងការលើកកម្ពស់ការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព និងតុល្យភាពសេដ្ឋកិច្ច សង្គម និងបរិស្ថាន នៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។ ជាមួយនឹងការប្តេជ្ញាចិត្តដ៏មុតមាំរបស់ខ្លួន កម្ពុជាបានដាក់ចេញគោលនយោបាយជាតិស្តីពី ការអភិវឌ្ឍបៃតង និងផែនការយុទ្ធសាស្រ្តជាតិស្តីពី ការអភិវឌ្ឍបៃតង ឆ្នាំ២០១៣-២០៣០ ជាពិសេសក្រមបរិស្ថាន និងធនធានធម្មជាតិ ហើយបានដាក់បញ្ជូនយុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍន៍រយៈពេលវែងប្រកបដោយ អព្យាក្រឹតកាបូន នៅកម្ពុជា(LTS4CN) ទៅកាន់អនុសញ្ញាក្របខ័ណ្ឌអង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពី ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ (UNFCCC) ។ អាស្រ័យហេតុនេះ ការចូលរួមភាពជាដៃគូជាសាកលនេះ នឹងជំរុញកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ប្រទេសកម្ពុជា ក្នុងការកៀរគរការគាំទ្របន្ថែមទៀតលើផ្នែកចំណេះដឹង និងហិរញ្ញវត្ថុទំនើប ដើម្បីពន្លឿនបរិវត្តកម្មសេដ្ឋកិច្ចបៃតងប្រកបដោយបរិយាប័ន្ន។
លោក Asad Naqvi ប្រធានលេខាធិការដ្ឋាន PAGE បាននិយាយលម្អិតអំពីភាពខ្លាំងនៃកម្មវិធី PAGE ដែលនាំមកនូវចំណេះជំនាញរួមមានផ្នែកកំណើនសេដ្ឋកិច្ច ការងារ ការប្រកួតប្រជែងឧស្សាហកម្ម ការធ្វើផែនការអភិវឌ្ឍន៍ជាតិ និងហិរញ្ញវត្ថុ និងការកសាងសមត្ថភាព។ ទាំងនេះគឺជាធាតុផ្សំសំខាន់ៗដែលត្រូវការសម្រាប់ការផ្លាស់ប្តូរសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុទាំងមូល។ លោក Asad បានបន្តថា "ការផ្លាស់ប្តូរសេដ្ឋកិច្ចមិនមែនជាការងារងាយស្រួលទេដែលអាចសម្រេចបានដោយស្ថាប័នតែមួយ"។ លោកបានបន្តទៀតថា “យើងមានមោទនភាពចំពោះកម្មវិធីរបស់ប្រទេសកម្ពុជា ព្រោះវាបានកៀរគរក្រសួងពាក់ព័ន្ធ វិស័យឯកជន សង្គមស៊ីវិល ស្ថាប័នអប់រំ និងស្ថាប័នស្រាវជ្រាវជាច្រើន ដែលជាតួអង្គសំខាន់សម្រាប់ការផ្លាស់ប្តូរ”។
ថ្លែងក្នុងនាមទីភ្នាក់ងារទាំង៥របស់អង្គការសហប្រជាជាតិដែលគាំទ្រការអនុវត្ត PAGE កម្ពុជា លោក សុខ ណារិន តំណាងប្រចាំប្រទេសរបស់អង្គការ UNIDO បានរំលឹកឡើងវិញនូវការប្តេជ្ញាចិត្តរួមរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិក្នុងការធ្វើការយ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយក្រសួងពាក់ព័ន្ធនានា ដើម្បីធានាថា PAGE កម្ពុជា នឹងចូលរួមចំណែកក្នុងការលើកកម្ពស់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចបៃតង ប្រកបដោយបរិយាប័ន្ននៅកម្ពុជា។ ការអនុវត្តកម្មវិធី PAGE ដើរស្របគ្នាយ៉ាងពេញលេញ ហើយក៏ចូលរួមចំណែកដល់ការសម្រេចបាននូវគោលបំណងរួម នៃក្របខណ្ឌកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចីរភាព របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ (UNSDCF) ២០២៤-២០២៨។
កម្មវិធីនេះមានអ្នកចូលរួមសរុបចំនួន ១០០នាក់ មកពីក្រសួង-ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ ក៏ដូចជាវិស័យឯកជន សង្គមស៊ីវិល ស្ថាប័នអប់រំ ស្ថាប័នស្រាវជ្រាវជាតិ និងដៃគូអភិវឌ្ឍន៍។ កម្មវិធីនេះបានបញ្ចប់នៅម៉ោង១៧:០០ល្ងាច។
ចំណាំ÷
ភាពជាដៃគូសម្រាប់សកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ចបៃតង (PAGE) គឺជាភាពជាដៃគូសកលដែលផ្តួចផ្តើមដោយទីភ្នាក់ងាររបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ចំនួន៥រួមមាន÷ អង្គការUNEP អង្គការILO អង្គការUNDP អង្គការUNIDO និងអង្គការ UNITAR សម្រាប់ជាការឆ្លើយតបទៅនឹងតម្រូវការដែលកំពុងកើនឡើង នៃសកម្មភាពសម្របសម្រួល ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាដែលប្រឈមនឹងការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព និងបញ្ហាដែលធ្វើឲ្យមានការប្រែប្រួលអាកាសធាតុដោយយ៉ោងទៅតាមសន្និសីទស្តីពី ការអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចីរភាពរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ (Rio+20) នៅទីក្រុង Rio de Janeiro ប្រទេសប្រេស៊ីល ដែលបានធ្វើឡើងនាឆ្នាំ២០១២។ PAGE ត្រូវបានគាំទ្រដោយការរួមចំណែកដ៏សប្បុរសរបស់ដៃគូអនុវត្តរបស់ខ្លួន។ ការគាំទ្រ ហិរញ្ញប្បទាន និងការរួមចំណែក ទាំងអស់គឺមានសារៈសំខាន់ក្នុងការធ្វើឱ្យប្រទេសនានា មានឱកាសអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចរបស់ពួកគេ ឲ្យក្លាយជាកត្តា ជំរុញនៃនិរន្តរភាព។ ដៃគូគាំទ្ររបស់ PAGE រួមមានដូចជាសហភាពអឺរ៉ុប ស្វីស អាល្លឺម៉ង់ ស៊ុយអែត ហ្វាំងឡង់ ន័រវែស និងកូរ៉េ។ ស្វែងរកព័ត៌មានលំអិតបន្ថែមអំពី PAGE នៅ÷ https://www.un-page.org/ ។
The PAGE project in Cambodia is coordinated by UNITAR. The coordinating Government institution is the Department of Green Economy.
PAGE Cambodia Focal Point:
Ms. Rachana Kong National Project Coordinator
Email: rachana.kong@unitar.org
Phone: +855 12 644 649 UNITAR Focal Point:
Ms. Amrei Horstbrink
Senior Specialist,
Green Development and Climate Change Programme
Email: amrei.horstbrink@unitar.org
Ms. Rachana Kong National Project Coordinator
Email: rachana.kong@unitar.org
Phone: +855 12 644 649 UNITAR Focal Point:
Ms. Amrei Horstbrink
Senior Specialist,
Green Development and Climate Change Programme
Email: amrei.horstbrink@unitar.org
១ នៃ 5
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាន
09 May 2023
WFP និង CACC ចាប់ផ្តើមគម្រោងដែលមានទឹកប្រាក់ទំហំ៣លានដុល្លារអាមេរិក ដើម្បីបង្កើនប្រាក់ចំណូល សន្តិសុខស្បៀង និងអាហារូបត្ថម្ភសម្រាប់កសិករខ្នាតតូច
គម្រោងនេះទទួលបានមូលនិធិពីកម្មវិធីកសិកម្មនិងសន្តិសុខស្បៀងសកលចំនួន 1.79លានដុល្លារ និងពី CACC ចំនួន 1.1លានដុល្លារ ក្នុងគោលបំណងលើកកម្ពស់ភាពធន់ និងជីវភាពរបស់កសិករខ្នាតតូចតាមរយៈកសិកម្មសរីរាង្គ និងលទ្ធភាពចូលទៅកាន់ទីផ្សារ។ គម្រោងនេះក៏មានបំណងលើកកម្ពស់អាហារូបត្ថម្ភ និងសមភាពយេនឌ័រផងដែរ តាមរយៈវិធីសាស្រ្តផ្លាស់ប្តូរឥរិយាបថសង្គម ដែលត្រូវបានរៀបចំឡើងដើម្បីជំរុញឱ្យមានតម្រូវការរបបអាហារសុខភាព និងទប់ទល់ជាមួយទម្លាប់សង្គមដែលបង្កគ្រោះថ្នាក់។
“គម្រោងនេះត្រូវបានគ្រោងរៀបចំឡើងក្នុងបរិបទកូវីដ-១៩ ដោយប្រើវិធីសាស្រ្តច្នៃប្រឌិត ដែលកសាងភាពជាដៃគូរវាងវិស័យសាធារណៈ វិស័យឯកជន និងអ្នកផលិត ដោយផ្ដោតជាសំខាន់នលើភាពចាំបាច់ក្នុងការទាញប្រយោជន៍ពីការបណ្ដាក់ទុនលើវិស័យឯកជន ពង្រឹងកិច្ចសន្ទនាផ្នែកគោលនយោបាយ ធានានូវចំណេះដឹងចាំបាច់ និងគាំទ្រដល់ការអភិវឌ្ឍដែលគិតគូរដល់បរិស្ថាន សមធម៌សង្គម និងសេដ្ឋកិច្ច” លោកស្រី គ្លែរ កូណាន់ អ្នកតំណាងរបស់ WFP ប្រចាំនៅកម្ពុជា បានថ្លែងដូច្នេះ។
CACC នឹងបង្កើតខ្សែច្រវ៉ាក់តម្លៃអាហារសរីរាង្គមួយដែលប្រកបដោយបរិយាប័ន្ន និងលើកទឹកចិត្តកសិករខ្នាតតូច រួមទាំងស្ត្រីនិងជនជាតិដើមភាគតិច ឱ្យប្តូរមកអនុវត្តកសិកម្មសរីរាង្គដោយប្រើតែជីនិងថ្នាំកម្ចាត់សត្វល្អិតធម្មជាតិ និងការអនុវត្តដទៃទៀតដែលឆ្លើយតបនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។
“តម្លៃអាហារសរីរាង្គមានតម្លៃល្អ និងមានស្ថិរភាពជាងតម្លៃទំនិញដែលផលិតទៅតាមទម្លាប់។ វាមានឱកាសចំណេញខ្ពស់ និងមានស្ថិរភាពចំណូល” លោក កាន់ គន្ធី នាយកប្រតិបត្តិ CACC បានមានប្រសាសន៍យ៉ាងដូច្នេះ ហើយលោកកត់សម្គាល់ថា កសិករខ្នាតតូចក្នុងខេត្តមណ្ឌលគិរី ច្រើនដាំដុះតែស្រូវ ហើយភាគច្រើនធ្វើសិកម្មវិលជុំបែបប្រពៃណី ដែលងាយរងគ្រោះដោយសារអាកាសធាតុ និងវិបត្តិផ្សេងៗ។
លោក គន្ធី បានបន្ថែមថា "គោលដៅរបស់យើងគឺដើម្បីបង្កើនប្រាក់ចំណូលរបស់កសិករដែលចូលរួម ឱ្យបានរហូតដល់ ២០ភាគរយ ធៀបនឹងប្រាក់ចំណេញរបស់កសិកម្មធម្មតា" ហើយលោកក៏បញ្ជាក់ថា CACC នឹងជួយសម្របសម្រួលទំនាក់ទំនងទីផ្សារ ហើយកសិករនឹងអាចប្រើប្រាស់ចំណូលរបស់ខ្លួនក្នុងការទប់ទល់ជាមួយនឹងវិបត្តិផ្សេងៗដែលអាចកើតមាននាពេលអនាគត។
លោកស្រី កូណាន់ មានប្រសាសន៍ថា "កំណើនប្រាក់ចំណូលនឹងដើរតួយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការសម្រួលឱ្យមានអាហារូបត្ថម្ភកាន់តែប្រសើរ នៅពេលដែលក្រុមគ្រួសារពួកគាត់អាចទទួលបានអាហារសុខភាពចម្រុះ អាចទប់ទល់នឹងផលអវិជ្ជមានផ្នែកអាហារូបត្ថម្ភដែលកើតមានលើក្រុមគ្រួសារពួកគាត់" ហើយលោកស្រីក៏សម្គាល់ផងដែរថា ជីវភាព និងអាហារូបត្ថម្ភមានសារៈសំខាន់ណាស់ ដោយសារតំបន់គោលដៅនេះមានកម្រិតនៃភាពក្រីក្រ និងកង្វះអាហារូបត្ថម្ភខ្ពស់។
“ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាទាំងនេះ គម្រោងនេះនឹងប្រើប្រាស់ការប្រាស្រ័យទាក់ទងដើម្បីផ្លាស់ប្តូរឥរិយាបថសង្គម ដើម្បីកែប្រែទម្លាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងឥរិយាបថអាហារ និងសមភាពយេនឌ័រក្នុងគ្រួសារ”លោកស្រី កូណាន់ បានលើកឡើងដូច្នេះ និងបានបញ្ជាក់ថា ការចូលរួមរបស់ស្ត្រីនៅក្នុងគម្រោងគឺជាគន្លឹះដ៏សំខាន់ ពីព្រោះនៅកម្ពុជា ស្ត្រីដើរតួនាទីនាំមុខក្នុងការចាត់ចែងស្បៀងអាហារគ្រួសារ និងមានចំណែកជាងពាក់កណ្តាលនៃកម្លាំងពលកម្មផ្នែកកសិកម្មនៅទូទាំងប្រទេស ថ្វីត្បិតតែពួកគាត់ប្រឈមមុខនឹងការលំបាកជាច្រើនពាក់ព័ន្ធនឹងការទទួលបានដីធ្លី សេវាកសិកម្ម សេវាហិរញ្ញវត្ថុ ទីផ្សារ និងបច្ចេកវិទ្យាក៏ដោយ។
# # #
កម្មវិធីស្បៀងអាហារពិភពលោកនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ គឺជាអង្គការមនុស្សធម៌ដ៏ធំជាងគេបំផុតនៅលើពិភពលោក ដែលជួយសង្គ្រោះជីវិតមនុស្សក្នុងគ្រាអាសន្ន និងប្រើជំនួយស្បៀងអាហារ ជាវិធីកសាងមាគ៌ាឆ្ពោះទៅកាន់សន្តិភាព ស្ថិរភាព និងវិបុលភាព សម្រាប់ប្រជាជនដែលបានឆ្លងកាត់ជម្លោះ គ្រោះមហន្តរាយ និងផលប៉ះពាល់នៃការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។
តាមដានព័ត៌មានអំពីសកម្មភាពរបស់កម្មវិធី នៅលើបណ្ដាញ ធ្វីតធ័រ @wfp_media
១ នៃ 5
ធនធានចុងក្រោយគេ
1 / 4
ធនធាន
19 November 2019
1 / 4